مفهوم هوش، تاریخی طولانی دارد، شاید به اندازه خود انسان قدمت داشته باشد. به نظر می رسد که ما انسان ها مدت هاست این عقیده را پذیرفته ایم که بعضی مردم در تصمیم گیری بهتر از بقیه هستند این افراد احتمالا همان اطلاعات را در اختیار دارند که دیگران دارند اما وقتی به ارزیابی و پردازش اطلاعات می پردازند به نتایجی می رسند که بهتر از نتایج دیگران است، با اینکه در کل پذیرفته شده که هوش به عنوان یک ویژگی فردی وجود دارد.

تنها از اواخر قرن نوزدهم بود که برای اندازه گیری رسمی هوش تلاش های جدی شروع شد

اولین کسی که در این مورد اقدام کرد گالتون بود، اما آلفرد بینه بود که درسال 1905 نمونه اولیه آزمون هوش واقعی را تهیه کرد آزمون بینه برای این ساخته شد تا آموزش وپرورش فرانسه بتواند کودکانی را با تواناییهای زیر حد معمول شناسایی کند وبه آنها تعلیمات ویژه ارائه دهد بااین حال با گذشت زمان و بویژه هنگامی که همین آزمون انگلیسی ترجمه شد ودر ایالات متحده آمریکا بکارگرفته شدروی این موضوع تغییر جهت دادکه هوش، همه کودکان اندازه گیری شود تهیه وسیله برای اندازه گیری هوش پرطرفدارومحبوب شد وچنین آزمونی گسترش یافت. بویژه در ایالات متحده آمریکا از آنجا که نمره هوش در روش بینه از تقسیم سن عقلی بر سن تقویمی بدست می آید، نمره بدست آمده به ضریب هوش معروف شد.

از آن زمان تاکنون استفاده از آزمون هوش گاهی بحث برانگیز بوده است.

در کل بیشتر فعالیتهای ما جز فعالیت های مبتنی بر هیجان از هوش بهره می برد که البته بر انواع هوش نیز تقسیم بندی وجود دارد که موضوع هوش هیجانی نیز بر این دسته قرارخواهد گرفت که حتی فعالیت های مبتنی بر احساس و هیجان نیز میتواند مدیریت شده و بر طبق قسمتی از هوش انسانی اعمال گردد.

هوش این مفهوم را می رساند که بدانیم مثلا فلان ورزشکار چگونه اطلاعات انتزاعی در ورزش خود را به صورت مهارتی آنالیز یا پردازش می کند.

یعنی هوش همیشه بصورت چیزی تلقی میشود که افراد از طریق آن افکار وعقاید را بررسی می کنند، از منطق استفاده می کنند.

هنگامی که آزمون ها افراد رادراین نوع مهارت ها ارزیابی می کنند نمره ای ارائه می دهند که براساس تواناییهای شناختی است در اکثر مواقع این آزمون ها قسمت بزرگی از تجربه انسان را که احساسات تمایلات و انگیزه های اورانشان می دهند کاملا نادیده می گیرند.

بنابراین مقیاس هوش همواره روی جنبه معینی از تجربه انسان متمرکز شده اند و این  جنبه هوش مطمئنا جنبه مهمی است اما تنها این جنبه نخواهد بود که می تواند رفتارهای یک فرد را مشخص و پیش بینی کند.

به رغم مقبولیت آزمون های هوش معلوم شده است که در بعضی وضعیت ها هوش آن طور که ما فکر می کنیم تعیین کننده قدرتمندی برای نحوه رفتار نیست.

نقش هیجان ها در هوش(مدیریت هیجان)

با این که جنبش IQ در مجموع هیجان ها را شامل نمی‌شد، چنین نبود که همه روان‌شناسان هیجانها را نادیده بگیرند. در واقع، به مدت بیش از یک قرن، محققان و نظریه‌پردازان سعی کرده‌اند هیجانها را درک کنند: معنی، مفهوم و عواقب (نتایج) آنها چیست.

 نظریه غالب در مورد هیجان ها، سالهای بسیار، چنین بود که هیجانها تقریباً به طور کامل جدا از هوش، یا حتی متضاد آن، هستند.

تفکر عمده در مورد هیجانها این بود که احساسات و هیجان ها غالبا ایجاد حواس پرتی در مردم می کنند تا نتوانند به طور عاقلانه و منطقی و در مورد اطلاعات انتزاعی به تفکر بپردازند و از هوش خود بهره کافی ببرند.

اوایل دهة ۱۹۸۰ بود که مفهوم متفاوتی از هیجانها بیان گردید.

 عقیده جدید این بود که هیجان ها الزاماً در تفکر و رفتار هوشمندانه‌ تداخل ایجاد نمی‌کنند، بلکه به هوش انسان کمک می‌کنند.

در واقع، یکی از نظریه های مهمی که در این سالها به وجود آمد این بود که هیجان ها از بین برنده اطلاعات نیستند بلکه خود نوعی اطلاعات اند.

وحتی هیجان ها به کمک افراد می آیند که بتوانند از اطلاعات بهره برده و درباره دنیا و محیط اطراف خود قضاوت کنند.

اما سوال اینجاست که هیجان ها چه نوع اطلاعاتی به ما ارائه می‌دهند؟

مخصوصا در مقوله ای چون ورزش که مرتبا ورزشکاران با موقعیت هایی روبرو می شوند که  با موقعیت های زندگی عادی کاملا متفاوت بوده وچالش برانگیزتر است جنبه دیگر هوش که هوش هیجانی نام دارد از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است که امید است در شماره های آینده در این خصوص مطالب مفیدی در اختیار شما ورزشکاران محترم قرار دهیم.

ادامه دارد ...

مهدیه بصیری مسئول کمیته روانشناسی هیات پزشکی ورزشی استان سمنان