شاخص  کلسیمی بر اساس یک تعریف ساده عبارت است از واحدی برای توصیف دقیق تری از تاثیر مصرف کربوهیدرات‌های مختلف برقند خون. شاخص گلیسمی عددی است بین صفر تا ۱۰۰ که هر چه این عدد بزرگتر باشد به این مفهوم است که کربوهیدرات مصرف شده سریعتر هضم و جذب شده و قند خون را بالا می برد. کاربرد این مفهوم برای یک فرد ورزشکار این است که هر گاه فاصله کوتاهی تا شروع یک ورزش به خصوص ورزش های با شدت بالا و مدت کم (که انرژی مصرفی بدن بیشتر از سوختن کربوهیدرات‌ها و گلوکز خون است) باقی مانده باشد، استفاده از مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالا کمک می‌کند تا قند خون فرد در یک شرایط بهتری قرار گیرد، ضمن اینکه توانایی فرد برای عملکرد ورزشی بهبود می یابد.  

بعد از انجام فعالیت ورزشی نیز فرصتی است برای تجدید ذخایر گلیکوژنی بدن که حین فعالیت فیزیکی از بدن تخلیه شده است. گلیکوژن نوعی از کربوهیدرات ذخیره‌ای در بدن است که جهت تنظیم قند خون و تامین انرژی فعالیت‌های با شدت کم از آن استفاده می‌شود. حدود ۲ ساعت بعد از ورزش زمانی طلایی برای بازگرداندن ذخیره‌ی گلیکوژنی تخلیه شده‌ی بدن است. بنابراین لازم است در سریع ترین زمان ممکن تجدید ذخایر گلیکوژنی صورت گیرد. شناخت مواد غذایی با شاخص گلیسمی بالا کمک می کند تا فرد ورزشکار در ساعات اولیه بعد از ورزش، انتخاب‌های بهتری جهت بازگرداندن ذخایر گلیکوژنی از دست رفته‌ی خود انجام دهد. یک مثال ساده شاخص گلیسمی میوه‌ها است. برای مثال، شاخص گلیسمی موز ۵۱ و شاخص گلیسمی گلابی ۳۸ است. واضح است که اگر فرد ورزشکار بعد از ورزش موز را به جای گلابی انتخاب کرده و مصرف کند، به دلیل شاخص گلیسمی بالاتر برگشت ذخایر گلیکوژنی در زمان طلایی کوتاه بعد از ورزش سریع تر اتفاق می افتد.

فاطمه پور بهی/ نایب  رییس کمیته تغذیه هیات پزشکی ورزشی استان بوشهر