به گزارش دفتر استان مرکزی پایگاه خبری- تحلیل پزشکی ورزشی ایران، متن گفت وگوی آیدا غفاری ، مسئول کمیته تغذیه هیات پزشکی ورزشی استان ، با برنامه کانون مهر صدای آفتاب با موضوع تغذیه قبل و  بعد ورزش به این شرح است: :

• درخصوص خدمات هیات پزشکی استان توضیح بفرمایید؟

در حقیقت هیات پزشگی ورزشی نماینده فدراسیون پزشکی ورزشی در استان مرکزی است، همکاران ما در هیات پزشکی ورزشی خدماتی از قبیل صدور کارت خدمات درمانی، ارائه انواع مشاوره های تخصصی توانبخشی، روانشناسی، بدنسازی و حرکات اصلاحی، تغذیه و مکمل های ورزشی برای کلیه ورزشکارا ن در تمامی سنین با هدف بهبود سطح سلامت جامعه ورزش استان ارائه می دهند.

• نقش تغذیه مناسب بر عملکرد ورزشکاران را توضیح دهید؟

تغذیه در ورزشکاران به خصوص در سطح قهرمانی و حرفه ای نقش بسیار تعیین کننده ای در کسب موفقیت آنها خواهد داشت تا جایی که نداشتن تغذیه مناسب می تواند سبب کاهش توانایی و عملکرد بهینه  ورزشکار شود  .

• توصیه شما به ورزشکاران به خصوص در سطح حرفه ای چیست؟

در درجه اول ورزشکاران باید به این نکته توجه داشته باشند رژیم های غذایی در ورزش های استقامتی و قدرتی متفاوت است و رژیم غذایی هر فرد مختص به همان فرد است. یک رژیم مناسب باید براساس جنسیت، قد، وزن، سن و نوع ورزشی که فرد انجام می دهد تنظیم شود.

از رژیم های که توسط افراد غیر کارشناس داده می شود پرهیز کنند و حتما برای دریافت یه برنامه غذایی مناسب به کارشناسان تغذیه یا همکاران ما در هیات پزشکی ورزشی استان مراجعه نمایند و با پرداخت کمترین هزینه رژیم مناسب خود را دریافت کنند.

• در خصوص استفاده از نوشیدنی های مختلف  مانند چای قبل و بعد از فعالیت ورزشی توضیح بفرمایید؟

یکی از نکات مهم در امر تغذیه ورزشکاران  آب رسانی مناسب به بدن است، ورزشکارانی که بعد از انجام فعالیت ورزشی با کاهش آب بدن (دهیدراته شدن) مواجه می شوند دچار افت عملکرد خواهند شد،  ورزشکاران چه در سطح آماتور و چه حرفه ای باید به میزان آبی که می نوشند توجه داشته باشند و حتما با مصرف متناوب آب تشنگی خود را برطرف کنند.

آن دسته از ورزشکارانی هم که به خوردن چای عادت دارند می توانند چای کم رنگ (به دلیل وجود کافئین) را به همراه  قند های ساده نظیر خرما، کشمش و... استفاده کنند.

• توصیه شما در خصوص میزان کالری دریافتی قبل و بعد از فعالیت ورزشی چیست؟

به  هیچ وجه پرخوری در وعده های غذایی قبل و بعد از ورزش توصیه نمی شود زیرا منجر به  چاقی خواهد شد.

ورزشکاران باید توجه داشته باشند که حتما بین وعده غذایی که استفاده می کنند و زمان شروع فعالیت بدنی (ورزش) یه فاصله زمانی ۲ ساعته را رعایت کنند. تا دچار ناراحتی های گوارشی نشود، زمانی که معده پر باشد سیستم گردش خون به سمت دستگاه گوارش می رود (نه عضلات اسکلتی) تا غذا را هضم و جذب نماید. از طرفی نیز به دلیل اینکه بعد از مصرف غذا قند خون افزایش می یابد اگر بلافاصله بعد از صرف غذا  ورزش کنیم  بی فایده خواهد بود زیرا منجر به چربی سوزی نخواهد شد و فقط قند خون بدن می سوزد.

ورزشکاران باید توجه داشته باشند که مصرف زیاد مواد قند در تغذیه قبل و بعد از ورزش می تواند منجر به چاقی شود : قند، شکر، انواع شکلات، کیک و بیسکوئیت چاق کننده هستند و به سرعت قند خون را افزایش می دهند. همچنین بهتر است تا حد امکان مصرف مواد چرب را در وعده غذایی قبل از ورزش کاهش دهند زیرا مدت زمان هضم را افزایش می دهد.

•  برخی ازافراد معتقدند اگر بعد از فعالیت ورزشی از چربی سوز استفاده کنند، نتیجه بهتری خواهند گرفت، نظرشما را در این زمینه چیست؟

در درجه اول  باید به این نکته توجه داشته باشیم که هدف اصلی از ورزش کردن سلامت بدن است و لزومی ندارد ورزشکاران بعد از ورزش از چربی سوز استفاده کنند.

در ماهیچه های بدن قندی ذخیره ای به نام گلیکوژن وجود دارد که در همان دقایق آغازین فعالیت ورزشی از بین می رود و در ادامه بدن به سمت افزایش متابولیسم و چربی سوزی می رود، در ورزشی های استقامتی مانند کوهنوردی ،پیاده روی ، دوومیدانی که مدت زمان فعالیت بدنی بیشتر و شدت آن کمتر است، چربی سوزی خود به خود بالا است و  ورزشکاران می توانند با انجام این گونه ورزش های چربی سوزی بدن خود را افزایش دهند.

اگر شخص لاغر باشد و نخواهد با فعالیت ورزشی لاغر تر شود می تواند هر ۲۰ دقیقه یک بار از یک نوشیدنی قند دار مانند آب میوه های طبیعی یا شربت شیره انگور استفاده کند، اما اگر تمایل دارند ورزش باعث افزایش چربی سوزی شود، در همین فواصل زمانی فقط آب مصرف کنند تا آب از دست رفته بدنشان که با انجام فعالیت بدنی از بین رفته تامین شود.

• باتوجه به اینکه برخی مدارس زنگ ورزش را در اولین ساعات صبح قرار می دهند، توصیه شما به آن دسته از دانش آموزانی که با معده خالی ورزش می کنند، چیست؟

باید به این نکته توجه داشته باشیم که نخوردن صبحانه بزرگترین اشتباه است در هنگام صبح میزان قند خون پایین است که موجب کاهش تمرکز و یادگیری خواهد شد و ممکن است، در هنگام انجام فعالیت ورزشی فرد دچار افت قند خون شده و یا حتی مشکلات جدی تری ایجاد شود.

اگر در ساعت اول ورزش دارند قبل از شروع فعالیت مصرف نوشیدنی قند دار (چای شیرین کم رنگ یا آب میوه طبیعی) توصیه می شود. خوردن شیر نیز توصیه می شود، اما به دلیل اینکه  شیر دیر هضم است بهتر است بعد از زنگ ورزش مصرف شود.