پروفایل افزایش سن در طی قرن اخیر تغییر بارزی داشته است. میانگین امید به زندگی در حال افزایش است. پیش بینی میشود که تعداد افراد بالای 60 سال تا سال 2050 به 2میلیارد نفر در سرتاسر جهان برسد.

افرادی که تا سالمندی زندگی میکنند از بیماریهای مزمن رنج میبرند. 80 درصد آنها حدا قل یک و 50 درصدآنها حداقل دو بیماری مزمن دارند. ارتباط وی بین وجود سندرمهای سالمندی )اختالات شناختی، زمین خوردن، بی اختیاری ادرار، اختالات بینایی و شنوایی، نمایه توده بدنی پایین، سرگیجه( و وابستگی در فعالیتهای روزانه زندگی وجود دارد.

در این بخش به یکی از این سندرمهای مهم در سالمندی که زمین خوردن میباشد میپردازیم.

یکی از مشکلات شایع دوران سالمندی افتادن و زمین خوردن است که میتواند موجب آسیبهای فراوانی از جمله شکستگیهای استخوانی و ضربه به سر و آسیبهای بافت نرم، کاهش عملکرددر کارهای روزانه و بستری در بیمارستان و وابستگی گردد. بیش از نیمی از موارد زمین خوردن در منزل اتفاق می افتد.

شکستگی لگن ترسناک ترین آسیب ناشی از افتادن است. مصرف برخی داروها مانند داروهای خواب آور، شل کننده های عضلانی با ایجاد حالت گیجی و سبکی سر میتواند موجب برهم خوردنتعادل بشود. همچنین مشکلات بینایی، شنوایی، ضعف عضلانی و اختلالات تعادل نیز از عوامل مستعد کننده سقوط هستند. از دیگر عواملی که فرد را مستعد زمین خوردن میکند،

عوامل محیطی مانند نورکم، سطوح لغزنده و .. میباشد. همانند هر موضوع دیگری در حوزه سلامت، پیشگیری بهتر از درمان است.

راهکارهای پیشگیری از زمین خوردن در منزل ساده و کم هزینه و در عین حال بسیار موثر هستند.در این مطلب شما را با چند راهکار ساده پیشگیری از زمین خوردن در منزل آشنا می کنیم.

کف اتاق ها چگونه باشد؟

• مرا قب لبه های فرش باشید و از تا خوردن آنها جلوگیری کنید.
• از وسیله ای که جلوی سر خوردن فرشها را میگیرد (ترمز فرش) استفاده کنید.
• وسایل خانه را در جای معمول خود قرار دهید و از بی نظمی جلوگیری کنید.
• سیم تلفن و وسایل بر ی بر روی زمین و راه پله نباشد.
• تلفن در ارتفاعی باشد که از روی زمین نیز بتوان به آن دسترسی داشت تا در صورت زمین خوردن بتوانید با کمک آن به اطرافیان اطاع دهید.
• محلهای که دارای پله هستند را با نوارهای شب نما مشخص کنید.

راه پله ها را چگونه امن تر کنید؟

• دستگیره سرتاسری در هر دو سمت راه پله ها نصب شود تا هنگام بالا و پایین آمدن بتوانید به عنوان تکیه گاه از آن استفاده کنید.
• دستگیره های شکسته یا معیوب را تعمیر کنیم.
• از قراردادن وسایل اضافی در راه پله ها خودداری کنید.
• بهتر است سطح پله ها لغزنده و لیز نباشد.
• پله های آسیب دیده را تعمیر کنید.
• اگر بتوانید اولین و آخرین پله را با نوار شب نما علامت گذاری کنید بسیار کمک کننده است.
• راه پله ها مجهز به چراغ روشنایی باشند و اگر چراغ دارای زمانبندی است، زمانبندی آن را به گونه ای تنطیم کنید که تا رسیدن شما به محل مورد نظر چراغها روشن بمانند.
• از انداختن فرش یا موکت بر روی راه پله خودداری کنید

نور در منزل چگونه باشد؟

• از نورهای شدید و خیره کننده استفاده نکنید.
• در مسیر اتاق خوب  تا سرویس بهداشتی شبها نور کافی وجود داشته باشد.
• چراغهای مورد استفاده در راه پله ها هم در بالا هم در پایین پله کلید داشته باشند.
• یک چراغ و یک تلفن نزدیک تخت خواب باشد.
• چراغهای منزل را به طور مرتب از نظر سالم بودن بررسی کنید.
• یک چراغ قوه نزدیک تخت خواب  بگذارید.

نکات مهم در حمام و آشپزخانه:

• در حمام و کنار دستشویی دستگیره نصب کنید تا هنگام نشستن و بلند شدن دست خود را به آن بگیرید تا راحتتر بلند شوید یا بنشینید.
• از یک کفپوش پلاستیکی غیرلغزنده در زیر دوش استفاده کنید.
• در حمام یک صندلی مناسب برای نشستن قرار دهید تا به صورت نشسته خود را بشویید که زمین نخورید.
• وسایل مورد استفاده در آشپزخانه به آسانی در دسترس قرار داشته باشند.
• از نصب قفسه ها در ارتفاع بسیار بالا یا پایین خودداری کنید.
• با اجرای این راهکارهای ساده میتوانید جلوی زمین خوردن وآسیبهای ناشی از آن و هزینه های درمانی را تا حدود زیاد کاهش دهید.

منابع:

Hazzard’s Text Book of Geriatric Medicine

and Gerontology 2017

www.CDC.gov

۴0 فصلنامه بهداشت

 دکتر شیرین بخشی مینق – گروه سلامت خانواده و جمعیت معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

• دکتر پریشاد قوام - متخصص طب سالمندی معاونت بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی