فاطمه فخاری راد*۱، فرشاد غزالیان۲، ، سارا لطفیان۳، شاهین صالحی۴
۱- دکتری فیزیولوژی ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
۲- دانشیار ، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
۳- اســتادیار مرکز تحقیقات قلب و عروق شهید رجایی، مرکز آموزشی، تحقیقاتی و درمانی قلب و عروق شهید رجایی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران
۴- مرکز آموزشی درمانی امام حسین (ع)، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، تهران، ایران
*نویسنده مسئول: فاطمه فخاری راد شماره تماس: ۰۹۱۲۴۲۹۰۱۹۱ Email:phdfakhari@gmail.com
چکیده:
مقدمه: بیماری های قلبی عروقی ، از جمله بیماری عروق کرونری قلب و سکته مغزی، از علل عمده مرگ و میر در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه می باشد، در صورت گرفتگی عروق کرونر بیمار، عمل پیوند بای پس عروق کرونری صورت میگیرد. جراحی پیوند بای پس عروق کرونری عوارض جانبی برای قلب بیمار به همراه دارد. از جمله مهمترین پیامدهای نامطلوب بعد از عمل در بیماران عروق کرونری بی نظمی و اختلال در ضربان قلب، و تغییرات الکتروکاردیوگرام است، هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تمرین دراز مدت ترکیبی یوگا و توان بخشی بر برخی پارامترهای امواج الکتروکاردیوگرام در بیماران Post CABG بود.
روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی، ۱۴ بیمار CABG به صورت تصادفی به دو گروه توان بخشی (کنترل؛ N=۷) و توان بخشی و یوگا (تجربی؛ N=۷) تقسیم شدند. پس از ارزیابی های بالینی اولیه، انجام تست ورزش و سنجش تغییرات ECG، آزمودنیها به بخش توان بخشی بیمارستان قلب شهید رجایی تهران مراجعه و به مدت هشت هفته و سه جلسه در هفته برنامه تمرین مربوط به خود را انجام داده و مجددا ارزیابیهای مورد نظر از آنها به عمل آمد. از آزمون تی وابسته برای انجام تغییرات درون گروهی و آزمون تی مستقل جهت مقایسه بین دو گروه در سطح معنی داری ۰۵/۰استفاده شد.
یافته ها: در تمرین دراز مدت توانبخشی بر تغییرات QT و QRS amplitude ( QRSA) در بیماران عروق کرونری بعد از عمل جراحی تاثیر معنیداری مشاهده شد( P=۰.۰۱۷). همچنین در نتایج تمرین درازمدت توان بخشی بر تغییرات ST و PR، در بیماران عروق کرونری بعد از عمل جراحی اثر معنی دار مشاهده نشد. به علاوه، در نتایج تمرین دراز مدت ترکیبی توان بخشی و یوگا بر تغییرات QT، QRSA، PR، ST، در بیماران عروق کرونری بعد از جراحی اثر معنی دار مشاهده نشد( P≤۰.۰۵). بین گروه های تمرین در ST تفاوت معنی دار مشاهده شد( P=۰.۰۲۹). علاوه بر این بین گروه های تمرین در PR، QRSA و QT نتایج معنی دار مشاهده نشد( P≤۰.۰۵).
نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد ترکیب تمرینات یوگا و بازتوانی تاثیرات سودمندی بر تغییرات امواج الکتروکاردیوگرام قلب دارد. با بهبود شاخص های ECG میزان مرگ و میر مرتبط با تغییرات الکتروکاردیوگرام کاهش مییابد. لذا ترکیب برنامههای توان بخشی و یوگا به بیماران POST CABG پیشنهاد میشود.
کلید واژه: توان بخشی قلبی، یوگا، تغییرات الکتروکاردیوگرام، بیماری های قلبی عروقی
ارسال نظر