تنظیم اهداف هوشیارانه و کوشش برای دستیابی به آن ها به ما کمک می کند تا از کابوس های آینده جلوگیری کنیم. هدف گزینی، یکی از مهارت های روانشناختی در ورزش است که بر ضرورت و شیوه انتخاب غایتی مناسب برای آینده ورزشکار دلالت می کند.
هدف گزینی یک مؤلفه تعیین کننده از هر برنامه ورزشی موفق است، به این دلیل که بدون اهداف معین میزان دستیابی و یا حتی تشخیص موفقیت ورزشکاران مشکل خواهد بود. هدف گزینی نه تنها اندازه گیری موفقیت را ممکن می کند بلکه در انگیزش ورزشکاران درجهت اجرای هرچه بهتر نیز اهمیت دارد. از این رو برای ورزشکاران مهم است که اهداف را به گونه ای ملموس و در عین حال روان درک کنند. هدف گزینی مانند اتاقی برای آرزوهای بزرگ است که برای رسیدن به آن باید پله هایی وجود داشته باشد.
اصول هدف گذاري (SMARTER ):
برای هدف گذاری باید به نکات ذیل برای بالا رفتن سطح انگیزش ورزشکار و دستیابی وی به اهداف توجه شود:
- اختصاصي و ویژه بودن، به این معنا که هدف هر فردی مختص خود اوست.
- قابل اندازه گيري بودن، ورزشکار بتواند میزان پیشرفت یا عقب ماندگی خود را بسنجد.
- قابل پذيرش بودن، برای ورزشکار قابل لمس و فهم باشد.
- قابل ثبت بودن، فرد بتواند آن را یادداشت نماید و در مواقع لزوم به آن مراجعه کند.
- تعيين محدوده زماني (کوتاه مدت، میان مدت و یا بلند مدت)، فرد ورزشکار باید بداند که در مسابقه بعدی یا بازی آینده می خواهد به چه جایگاهی برسد؟؛ در فصل بعد یا ماه های بعد می خواهد تا کجا پیشرفت کند؟؛ برنامه او برای سال های آینده چیست؟ و زمان رسیدن به اهداف برای او مشخص باشد.
- قابل ارزشيابي بودن
- قابليت بازنگري و اصلاح، ورزشکار بتواند بعد از گذشت مدت زمانی خاص آن را مطالعه و اشکالات و کمبودهایش را رفع نماید.
فوايد هدف گذاري و هدفمندي ورزشكاران :
- به زندگي و تمرينات ورزشكاران كيفيت مي دهد.
- موجب بالا رفتن سطح عملکرد ورزشکار می شود.
- سبب کاهش اضطراب در زمان حال و آینده می شود.
- موجب تقويت تعهدات فرد مي شود.
- اشتياق و انگيزه را براي تلاش و سخت كوشي تحريك مي كند.
- دستيابي به اهداف طبقه بندي شده موجب تقويت اعتماد به نفس مي شود.
- موجب افزایش انگیزش درونی ، بهتر شدن تمرکز، بهتر شدن اعتماد به نفس می شود.
عظیمه بهاری خواه- مسئول کمیته روانشناسی استان یزد