یکی از نیازهای سالم و اساسی هر انسان نیاز به احترام است .نه تنها مهم است که دیگران به فرد احترام بگذارند بلکه بسیار اساسی است که فرد نیز برای خود احترام و ارزش قائل باشد. به احترام و ارزشی که انسان برای خود قائل است عزت نفس گفته میشود . عزت نفس شامل دو قسمت مهم است: 1-آنچه که من هستم از نظر موقعیت خانوادگی ،اجتماعی و...2-مرحله ارزش گذاری که آیا فرد با خصوصیاتی که دارد خوب است با نه؟و آیا از خود راضی است یا نه؟
افرادی که عزت نفس ضعیفی دارند هنگامی که خود را ارزیابی میکنندخود را ارزشمند نمی دانند و ملاکهای ارزشیابی خاصی دارند که ممکن است این ملاکها،معیارارزشمندی انسان نباشد.
انسان به دلیل آن که انسان است ارزشمنداست .هرانسان دارای حرمت و ارزش خاصی است . بدون آن که حتی زیبا،ثروتمند،قهرمان،خوش اندام،دارای مدرک تحصیلی بالا ،دارای خانواده ای خاص ،شغل عالی و...باشد.
تحقیقات نشان داده که اگر فرد بتواند به خود احترام بگذارد و برای هر آن چه هست حرمت و ارزش قائل باشد به سطح بالای سلامت روان دست خواهدیافت.
برای افزایش عزت نفس روشهای مختلفی پیشنهاد میشود:
1-ارتباط خود را با خانوده بهتر کنید و این ارتباط را افزایش دهید. داشتن روابطی گرم با خانواه احساس ارزشمندی بهتری میدهد.
2-سعی کنید روابط اجتماعی زیادی داشته باشید .به همین علت سعی کنید دوستان زیادتری داشته باشید .داشتن ارتباط گرم و صمیمانه با دوستان و گذراندن اوقات خوب با آنان به انسان احساس بهتری میدهد.
3-هدفهای کوتاه مدت ،بلندمدت خود را تعیین کنید .دستیابی به هدفها میتواند باعث احساسات بهتری در انسان شود.
4-بدانید که انسانی منحصربه فرد هستید .تنها یک نفر در جهان مانند شما و حتما خداوند از آفرینش شما هدف خاصی دارد و پس به این موجود منحصر به فرد اهمیت دهید.
5-سعی کنید الگوهای انسانی فلسفی و معنوی برای خود داشته باشید تا بتواندی درمسیر زندگی از آنها پیروی کنید.
6-مهارتهای خود شناسی را در خود تقویت کنید.
7-ضعفهای خود را بشناسید و آنها را برطرف کنید یا با آنها کنار بیایید.
8-نقاط قوت و محاسن خود را بشناسید.
9-تصور کنید که فرد دیگری کل خصوصیات شما را دارد و شما او را می شناسید .چه دلیل دارد که این فرد را بی ارزش بدانید؟
گاهی اوقات از خود بپرسید که مگر چه کرده ام که بی ارزش باشم ؟ به یادداشته باشیم که خداوند برای تمام افراد خلافکار و جنایتکار هم در توبه را باز گذاشته است.
مریم خائف-مسئول کمیته روانشناسی هیأت پزشکی ورزشی استان کرمان