شنبه ۳۱ مرداد ۱۳۹۴ - ۰۹:۰۶

آسیبهای صفحات رشد در کودکان ورزشکار

در دهه های اخیر فعالیت های ورزشی کودکان و نوجوانان افزایش یافته است و آسیبهای صفحات رشد یک جزء طبیعی فعالیت های ورزشی می باشند.

بین 11 – 3 ٪ کودکان سن مدرسه هر سال در فعالیت های ورزشی صدمه می بینند.ورزش های پر برخورد و پریدن، بالاترین ضایعات را دارند. به طور کلی پسران دو برابر دختران دچار صدمات صفحه رشد می شوند. صدمات صفحه ردش بیشتر در طول دوره های رشد سریع اسکلتال شایعند. دختران با شکستگی های صفحه رشد معمولا 5/1 سال جوان تر از پسران با همان تیپ شکستگی و در همان سن می باشند. صدمات صفحه رشد در کودکان کمتر از 5 سال ناشایع هستند.


افزایش میزان صدمات صفحه رشد با سن ممکن است با افزایش فعالیت های قدرتی و ضعف صفحه رشد ودر طول بلوغ مرتبط باشند. صفحات رشد اندام های فوقانی 3 بار بیشتر از صفحات رشد اندام های تحتانی درگیر می شوند. صفحات رشد دیستال معمول بیشتر از پروگزیمال صدمه می بینند ( به جز در مورد پروگزیمال استخوان بازو) . شایع ترین محل شکستگی هیا صفحه رشد بندهای انگشتان و انتهای ساعد می باشند. گر چه تشخیص دقیق ضایعات صفحه رشد براساس بررسی های رادیولوژیک می باشد، اما بر اساس تاریخچه و معاینات فیزیکی نیز می توان حدس زد. اطلاع از مکانیسم صدمه ممکن است به تشخیص کمک کند. تظاهرات تیپیک صدمات صفحه رشد شامل تورم، گرمی و حساسیت روی صفحه رشد می باشد. تغییر شکل ممکن است مشهود نباشد. اغلب شکستگی های صفحه رشد به راحتی با رادیوگرافی قابل افتراق هستند.


هدف از درمان شکستگی های صفحات رشد، برقراری تماس غضروف، آناتومی صفحه رشد و عملکرد صحیح آن می باشد. در کودکان و نوجوانان مصدوم، بیهوشی عمومی اجازه دستکاری شدید را توسط ارتوپد می دهد.بهترین زمان برای جااندازی صفحه رشد ، روز حادثه می باشد. تاخیر بویژه در کودکان و نوجوانان ، جااندازی را مشکل تر می سازد.


در شکستگیهای صفحه رشد زانو، بیماران چاق به طور تیپیک نیاز به بی حرکتی بیشتری دارند. در طول بهبود شکستگی ، وزن باید برای جلوگیری از صدمه بیشتر به صفحه رشد حذف شود.ارزیابی توقف رشد بعد از ضایعات صفحه رشد نیاز به رادیوگرافی هر دو اندام به فاصله 6-3 ماه دارد. بطور ایده آل یک کودک که شکستگی صفحه رشد دارد تا بلوغ اسکلتی نیاز به پیگیری دارد.ازآنجایی که اختلال رشد می تواند تا یکسال بعد تأخیر بیفتد این دوره نظارت برای حداقل پیگیری در نظر گرفته شده است. اخیراً MRI نشان داده است که یک وسیله حساس و دردسترس توقف صفحه رشد است که پل های استخوانی را نمایان      می سازد. بیشتر موارد صدمات با جااندازی بسته درمان شده اند . قالب گچی برای 4-3 هفته بی حرکتی مناسب است. پزشک تیم، بهتر است صدمات صفحه رشد را برای انجام بهترین رسیدگی به یک ارتوپد ارجاع دهد.از آنجایی که تمام صفحات رشد مستعد عارضه دار شدن و بسته شدن زود رس صفحه رشد هستند، ارجاع دادن ضایعه های صفحه رشد اثبات شده بدون توجه به نوع و  محل ضایع ضروری است. اغلب گرافی های اولیه نمی توانند شک بالینی را در صفحات رشد برطرف کنند. شکستگی های بدون جابه جایی ممکن است در گرافی 14-7 روز بعد از ضایعه زمانی که واکنش های پریوستیال و یا باز جذب استخوانی محل شکستگی را ممکن سازد تشخیص داده شود. به همین دلیل در یک کودک مشکوک به شکستگی صفحه رشد است و لی رادیوگرافی نرمال می باشد، در مان باید به صورت حمایتی و بی حرکت سازی برای 14-10 روز انجام گیرد. این حمایت ممکن است به صورت یک عصای زیر بغل و اسپلینت برای اندام تحتانی و گچ یا اسپلینت برای صدمات اندام فوقانی باشد. در صدمات صفحه رشد اندام تحتانی ریسک بالاتر عوارض دیر رس مثل بسته شدن صفحه رشد به طور نسبی یا کامل دیده می شود. این وضعیت را بویژه برای صدمات در برگیرنده انتهای استخوان ران یا انتهای درشت نی بدون توجه به نوع شکستگی داریم.همچنین، عوارض بد شکلی زاویه دار یا عدم تصاویر طول دو عضو متحمل وزی، می تواند منجر به ناتوانی قابل توجه شود.گرچه ناتوانی ناشی از عوارض صدمات اندامهای فوقانی نیز می تواند مشابه آن باشد. به این علت لازم است که هر ضایعه صفحه رشد اندام تحتانی به جراح ارتوپد ارجاع شود.


صدمات صفحه رشد اندامهای فوقانی نیز ممکن است مشکل ساز باشند اما اغلب اوقات وابستگی به تیپ شکستگی و جابه جایی اولیه دارد. به همین دلیل شکستگی های صفحه رشد بدون جابجایی و بدون زاویه که استخوان اندام فوقانی را در بر گرفته اند، ممکن است با نظارت یک پزشک تیم که اطلاعات و تجربه کافی دارد با رعایت اصول بی حرکتی و پیگیری رادیو گرافی انجام پذیرند. مورد استثناء هر ضایعه و شکستگی در ناحیه آرنج است زیرا می تواند عارضه دار بشود و در این مورد ارجاع فوری توصیه شده است.


فصلنامه داخلی هیأت پزشکی ورزشی استان یزد