بررسی مصدوم

الف) مرحله اول – تکان دادن آرام مصدوم

اگر هوشیار بود ، ادامه  قسمتهای دیگر

اگر مصدوم هوشیار است و احساس خفگی و قادر به تکلم نیست بررسی بررسی را متوقف و درمان را شروع می کنیم

ب) مرحله دوم – بررسی وضعیت تنفس و راههای هوایی

 ج) مرحله سوم- نبض

اگر نبض باشد ولی مصدوم هنوز تنفس ندارد عمل احیای تنفسی را شروع می کنیم

اگر نبض پیدا نشد مصدوم را از نظر خونریزی بررسی می کنیم

د) مرحله چهارم – بررسی از نظر خونریزی ( محل خونریزی ، اندازه زخم  و نوع خونریزی از نظر شریانی یا وریدی

ه) مرحله پنجم – بررسی از نظر شوک

شوک به معنی عدم خونرسانی کافی بافتها که به علل :

ناکافی بودن حجم مایع داخل رگ

عدم کفایت کارایی قلب

عدم کفایت تونیسیته و فونکسیون عروق و یا مجموع موارد فوق

اصل مطلب این است که شوک را باید شناخت و جلوگیری کرد که اگر شوک استقرار پیدا کند در بهترین مراکز پزشکی دنیا هم میزان مرگ و میر آن زیاد است.

مثلا اگر شوک قلب باشد 85- 90درصد – شوک سپتیک یا عفونی 40 – 80 درصد باعث مرگ و میر می شود

مراحل شوک

 مرحله اولیه : که در این مرحله بدن قادر به مقابله با شوک بوده و آثاری بجا نمی ماند

مرحله دوم: مرحله بینا بینی که در آن اختلال سلولی و بافتی خفیف ایجاد شده و با درمان سریع قابل برگشت است و ممکن است فقط مقداری نکروز جلدی داشته باشیم

مرحله سوم: مرحله نهایی که با درمانهای مختلف غیر قابل برگشت است و باعث مرگ می شود.

کاهش فشار خون :

در شوک قلبی فشار خون کمتر از 80 میلی گرم

در شوک غیر قلبی فشار خون کمتر از 90 میلی گرم

2. افزایش و کاهش ناگهانی تعداد ضربان قلب باعث ایجاد شک به شوک می شود.

3. تظاهرات مغزی: از یک اضطراب شروع تا کما می تواند پیشرفت کند.

4. تظاهرات کلیوی: که از علائم اولیه آن کاهش مقدار ادرار می باشد

5. سایر علائم شامل : افزایش تعریق ، سردی پوست ، سیانوز ، در مراحل خیلی پیشرفته سندروم حاد تنفسی، نارسایی حاد کبد و بالاخره مرگ

علل شوک

هیپوولمیک:

خونریزی: که می تواند به علت تروما و یا خونریزیهای ناشی از دستگاه گوارش باشد

تهوع شدید ، استفراغ ، اسهال ، دیابت ، سوختگی های شدید

بطور کلی در یک فرد سالم از دست دادن 20% حجم داخل رگ معادل یک لیتر خون باعث شوک می شود

2. شوک ناشی از قلب:

که حدود 40% بافت قلب را بین میبرد.

 اسکیمی قلب

 اختلالات دریچه ای ، هیپرو تروفی قلب ، بیماریهای ریوی

3. شوک توزیعی :

در این شوک اختلال در توزیع مناسب خون است که می تواند ناشی از اختلال در عروق بدن باشد

ایم مطلب ادامه دارد . . .

دکتر محمد حق شناس / رییس هیأت پزشکی ورزشی استان گیلان