به گفته دکتر مهدی ابارشی، قسمت مهمی از زندگی یک ورزشکار حرفه ای را مسافرت تشکیل می دهد. مسافرت های هوایی در مسیرهای طولانی از غرب به شرق یا بالعکس که با تغییر ساعت بیشتر از 3 ساعت همراه باشد، سبب عوارضی در ورزشکار می شود که به آن ((Jet Lag)) می گویند.
وی افزود:علائم ((Jet Lag)) شامل بدخوابی، خستگی روزانه، مشکلات خلقی، معده ای و روده ای و کاهش عملکرد ورزشی است.
دکتر ابارشی در گفت و گو با سایت هیات پزشکی ورزش استان تهران، درخصوص چگونه جلوگیری از این عوارض و یا کاستن از شدت آن، گفت:با شناخت از ساعت درونی بدن (ساعت بیولوژیک) می توان تا حد زیادی از بروز عوارض ((Jet Lag)) کاست. بدن انسان دارای یک ریتم مشخص شبانه روز است، یعنی حتی اگر ساعتی در کار نباشد این ریتم کلیه اعمال بیولوژیک بدن را تنظیم می کند.در اثر عملکرد این ریتم، بدن در زمانهای خاص نیاز به خواب و استراحت و خوردن و آشامیدن پیدا می کند.این ریتم شبانه روزی بسته به محلی که فرد زندگی می کند، تنظیم است و با جابجا شدن فرد به مکان های جدید نیاز به تنظیم مجدد دارد.همانطور که ما وقتی به یک کشور جدید وارد می شویم، ساعت موبایل یا مچی خود را باآن کشورمجدد تنظیم می کنیم، ساعت درونی بدن ما هم باید این تنظیم را انجام دهد، ولی این تنظیم در بدن ما قانون خاص خود را دارد.
وی ادامه داد: بدن اینگونه رفتار می کند که جابجایی زمان در حد 3 ساعت را بدون کمترین عارضه ای می پذیرد، ولی بیشتر از3 ساعت را باید هماهنگ کند. به ازاءهر 1 ساعت هماهنگی 1 روز وقت می خواهد و اگر به جایی سفر کنیم که 4 ساعت با ما اختلاف زمانی دارد 4 روز طول می کشد که ساعت بدن ما با ساعت آن محل تنظیم شود و طی آن 4 روز ما مطمئنآ از عوارض اختلاف ساعت که همان ((Jet Lag)) است، رنج خواهیم برد.این عوارض در سفر به محل هایی که زمان شان از ما جلوتر است و یا در مناطق شرقی تر قرار گرفته اند، بیشتر دیده می شود.
این متخصص پزشکی ورزشی به راهکارهای کم کردن عوارض در مسافرت هایی که به سمت شرق و بیش از 3 ساعت اختلاف زمان انجام می گیرد، اشاره کرد و گفت:پیش از مسافرت باید برنامه خواب و بیداری،خوردن و آشامیدن وعده های غذایی و و میان عده هارا مثل مقصد برنامه ریزی کرد(با ساعت های مقصد خواب و بیدار شد). چون هوای داخل کابین هواپیما خشک است، ورزشکاران باید بطری آب به تعداد کافی همراه داشته و مرتب آب بنوشید.غذای محتوی کربوهیدرات مناسب و کم چرب همراه داشته باشند،میوه خشک انتخاب مناسبی است واز خوردن آجیل پرهیز شود. زما نهای غذا خوردنت را در حین پرواز یادداشت شود و مطابق وعده های اصلی غذا بخورند.
وی به ورزشکاران توصیه کرد؛وسیله ای برای سرگرمی خود به همراه داشته باشند مثل بازی کامپیوتری یا سی دی یا کتاب، زیرا این وسایل مانع از گرسنگی کاذب و میل به خوردن می شوند.
دکتر ابارشی از برنامه خواب ورزشکاران گفت و ادامه داد: باید 2روز قبل در زمان هایی که مقصد شب است، از نور اجتناب کرد و در ساعت هایی که در مقصد روز است در معرض نور حتی مصنوعی قرار گرفت. طی پرواز از خوابیدن باید اجتناب کرد، مگر اینکه زمان پرواز همان زمان خواب مقصد باشد. با مشورت پزشکان تیم از داروهای ملاتونین نیز می توان کمک گرفت و بسته به اینکه ورزشکاران صبح ها چه ساعتی از خواب بیدار می شوند، ملاتونین رامصرف کنند. اگرصبح9 بیدار می شوند ساعت 7 شب و اگر 7بیدار می شوند 5 عصر ملاتونین بخورند.اگر با تمهیدات بالا هنوز هم مشکل هست می توان از کافئین برای هوشیاری و زولپیدم برای بی خوابی استفاده کرد.
وی در پایان تاکید کرد: یک دوره تمرین سبک در زمانی که ورزشکاران به مقصد می رسند و خوردن آب کافی و ذخیره کربوهیدرات خوب نیز می تواند به تطابق آنان بسیار کمک کند.