برای افزایش ظرفیت عملکردی ورزشکار به بالاترین حد ممکن تمرینات شدید فردی، به نظر می رسد ورزشکاران اغلب در محدوده بین تمرینات عادی و بیش تمرینی قرار دارند. با این وجود، یکی از مشکل ترین بخش های مرحله تمرین، یافتن تعادل مطلوب بین تمرین و مرحله ریکاوری (تجدید قوا) می باشد.

بسیاری از ورزشکاران تاکید زیادی بر تمرین دارند، اما به مرحله ریکاوری توجه چندانی ندارند. ریکاوری به مقدار تمرین، عوامل فردی و تغذیه بستگی دارد.

تغذیه مناسب شامل مصرف کافی مواد قندی و کربوهیدرات ها می تواند ریکاوری را سرعت بخشد و در نتیجه نقش مهمی در مطلوب ساختن روند تمرین بازی کند.

مطالعات نشان داده که بلافاصله پس از تمرین مصرف قندهای ساده به مقدار 1-2 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ساخت گلیکوژن را به حد مطلوب می رساند. مصرف مواد قندی و کربوهیدرات ها همچنین ترشح انسولین را که محرکی قوی برای ساختن پروتئین است، تحریک می کند.

برخی از علائم بیش تمرینی عبارتند از اختلال در ضربان قلب،  کم اشتهایی و کاهش وزن، اختلالات خواب و اختلالات فشار خون (افزایش فشار خون در حالت استراحت).

 در درمان بیش تمرینی یا تمرین زدگی، اولین اقدام کاهش مقدار تمرین می باشد. همچنین باید بر استراحت کافی و تجدید قوا و رژیم غنی از مواد قندی و کربوهیدراتی و ویتامین ها و مواد معدنی تاکید بیشتری شود و برای هر ورزشکار با توجه به شرایط فردی برنامه ورزشی جذاب و متعادلی طراحی کرد.

لاله کیوانمرز

مسئول کمیته تغذیه هیأت پزشکی ورزشی استان تهران