بازي و ورزش نقش مهمي در رشد تكامل شخصيت كودك دارد و آن را به مرحله آگاهي اجتماعي مي رساند. فعاليت حركتي عمدتاً فرصت پرباري براي خود شكوفايي كودك فراهم مي آورد كودك در ضمن پرداختن به بازي تجربه هاي پيروزي و شكست را از سر مي گذراند و اين تجربه در گسترش تصورات او و پيوند دادن مفاهيم و  اهداف و چشم اندازهاي وي با واقعيت خويش تاثير مي گذارد و ادراك واقع بينانه و غير مبالغه آميز او از حدود توانايي هايش را افزايش مي دهد كه اين خود باعث شكوفايي شخصيت اجتماعي و ايجاد اعتماد به نفس و دور شدن از خود شيفتگي و غرور مي شود بي آنكه از ارزش او چه در برابر خودش و چه در برابر ديگران بكاهد.

ورزش عاملي براي ارتباط فرد با خودش و ديگران است اين شناخت چند جنبه اي مي تواند در سازگارهاي اجتماعي و شخصيت دخيل باشد درباره ي ارتباط ورزش با صفات شخصيتي ايزاك با گردآوري ليست مهمي از نتايج ورزش و شخصيت سايكوتيسم وجود دارد. برخي از صفات ، حالات و خلق و خوي ارتباط خوبي با رفتار ورزشي دارند برخي از تغييرات ناشي از ورزش در شخصيت به ترويج و آهسته و پس از سالها روي مي دهد زيرا ورزش اعمال سيستم سمپاتيك انتظارات و ارزش ها را تغيير مي دهد.

تاثير ورزش در اخلاق و رعايت حقوق ديگران:

چون برنامه هاي تربيت بدني امكان و شرايطي دارد كه شخصيت و ماهيت افراد بروز مي كند و آشكار مي گردد لذا رفتار ناشايسته شناخته مي شود و جايگزين خصايص انساني و رعايت قوانين صورت مي گيرد. بدين گونه هر فرد مي تواند از احترام لازم در بين دستور خود برخوردار گردد و اين ارتباط مطلوب شكل گرفته و به صورت  اخلاق در آمده و به قلمرو خارج انتقال مي يابد. تجربه اجتماعي كسب شده از راه فعاليت هاي گروهي تربيت بدني در حل مسائل اجتماعي بسيار مفيد مي باشد تصميم گيري منطقي قضاوت اخلاقي و تجربه آنها در ميادين ورزشي قابل انتقال به زندگي مي باشد تقليد از مربيان و رهبران در گفتار و كردار كه مورد احترام شركت كنندگان در فعاليت هاي ورزشي هستند باعث ايجاد صفات برجسته و مطلوب در ورزشكاران و دانش آموزان مي گردد. كنترل احساسات ، احترام به قوانين ، رعايت منافع جمعي از جمله عاداتي هستند كه در ورزش امكان آموزش آنها وجود دارد.

اغلب ورزشكاران فلسفه زندگي مربيان و طرز رفتار آنها در زندگي اجتماعي واخلاقي را براي الگو برداري بر مي گزينند تربيت اخلاقي ورزشكاران از رفتار  مربيان نشات مي گيرد پس مربيان با اعتماد به كار و نقش خود لازم است اصول انساني و اخلاقي را رعايت كنند.

از آن جا كه مهارتهاي ورزشي طبق قوانين و مقررات خاص هر رشته اجرا مي گردد و رعايت مقررات بازي براي كليه بازيكنان الزامي مي باشد و در نتيجه بازي موقعيتي است براي آموزش رعايت مقررات و قراردادهاي اجتماعي خصوصاً براي كودكان كه در سنين اوليه با مقررات اجتماعي درگير نيستند اثرات كاربردي را به همراه دارد.

تاثير ورزش در كاهش افسردگي:

ورزش باعث شادي و نشاط و بالا بردن اعتماد به نفس مي شود زيرا افراد افسرده يا اعتماد به نفس ندارند يا ميزان آن بسيار پايين است. 30 دقيقه ورزش مي تواند آثار افسردگي را به اندازه برخي روشهاي روان – درماني و داروهاي ضد افسردگي كاهش دهد.

فوايد ورزش در بهبود افسردگي:

1-احساس كاهش قابل ملاحظه غم و اندوه

2-افزايش اعتماد به نفس

3-ايجاد احساس موفقيت

4-افزايش خلاقيت هاي فردي

ورزش نه تنها در كاهش افسردگي موثر است بلكه در جلوگيري از بازگشت اين بيماري نقش به سزايي دارد.

تاثير ورزش در كاهش اضطراب:

استرس هنگامي رخ مي دهد كه فرد احساس كند بين قابليت هاي فردي خود و آن چه در يك موقعيت خاص لازم است توازن وجود دارد و در عين حال نتايج عمل ، مبهم باشد.

ورزش تاثيرات فيزيولوژيكي بر بدن دارد كه اين تاثيرات فيزيولوژيك فراهم كننده آرامش در افراد است .

تمرين و ورزش يكي از ساده ترين ابزارهايي  است كه استرس را كنترل مي كند. فعاليت بدني استرس عاطفي را به طور موثر فرو مي نشاند و بسياري از پيامدهاي ناخوشايند آن را خنثي مي كند.

زينب سيروس جاهدي

كارشناس ارشد روانشناسي عمومي

عضو کمیته روانشناسی هیأت پزشکی ورزشی استان گیلان