یکشنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۷ - ۱۴:۱۴

فواید چای به عنوان نوشیدنی قدیمی مردم ایران

چای

چای یک نوشیدنی قدیمی است که از برگ های یک گیاه همیشه سبز گرمسیری به نام Camellia sinesis از خانواده Thea Ceae تهیه می شود که در حال حاضر در 50 کشور دنیا مورد استفاده قرار می گیرد و پس از آب دومین نوشیدنی رایج در سراسر دنیا محسوب می شود. مصرف سرانه ی چای بالغ بر حدود 120 میلی لیتر در روز است. با وجود این که فواید استفاده از چای بر سلامتی، قدمت طولانی دارد، انجام تحقیقات علمی بر روی آن و اجزای تشکیل دهنده اش به کمتر از 3 دهه اخیر باز می گردد.

چای سیاه:
پرمصرف ترین گونه چای در سراسر دنیا است، که به چای تخمیر شده نیز معروف است. در ضمن فرآیندهای صنعتی تولید چای سیاه، پلی فنل های موجود در برگ سبز چای به روش تخمیری اکسید شده و سپس آنزیم های موجود در آن نظیر پلی فنل اکسیداز، پپتیداز و ... غیر فعال می شوند. این نوع چای حاوی کمترین مقادیر آنتی اکسیدان ها و بیشترین مقدار کافئین در مقایسه با دیگر انواع مرسوم آن است.
✅چای سبز:
برای تهیه چای سبز، پس از چیدن برگ های چای، آن را در معرض بخار قرار می دهند تا پیش از خشک شدن، آنزیم های پلی فنول اکسیداز و پپتیداز و .... آن غیر فعال شود.
در این فرآورده، مقدار پلی فنل ها (مهم ترین آنتی اکسیدان موجود در برگ سبز چای) بیش از چای سیاه بوده و خواص درمانی آن نیز بیشتر است.
✅ترکیبات چای:
چای یک منبع غنی از پلی فنول مخصوصا" فلاونوییدهای کاتکینی است. از دیگر ترکیبات چای می توان به کافئین، اسیدهای آمینه، پروتئین ها و پپتیدها، کربوهیدرات ها، اسیدهای آلی، ترکیبات معدنی و اجزای فرار، اشاره کرد.
در چای سیاه کاتکین های دیگری شامل Thea flavins و Thea rubigens نیز یافت می شود. محتوای نسبتی کاتکین ها علاوه بر منطقه جغرافیایی به شرایط رشد گیاه، چگونگی مراحل آماده سازی و فرآوری چای پیش از خشک شدن در کارخانه های تولید کننده بستگی دارد. غلظت فلاونوئیدها در هر یک از انواع چای، علاوه بر نوع آن به مقدار مصرف، مدت زمان مصرف و دمای آن بستگی دارد. در واقع اثرات سودمند چای بر سلامتی به خاصیت آنتی اکسیدانی فلاونوئیدهای تشکیل دهنده چای باز می گردد. که در مورد چای سبز بیشتر از چای سیاه است. قابلیت آنتی اکسیدانی کاتکین های چای در پلاسمای خون، یک تا دو ساعت پس از خوردن چای به حداکثر رسیده و پس از مدت کوتاهی به سرعت کاهش می یابد.
مقدار کافئین موجود در انواع چای متفاوت است. یک فنجان چای سیاه حاوی حدود 60 میلی گرم کافئین است. مقدار این ترکیب در یک فنجان قهوه در حدود 95 میلی گرم در یک فنجان و در چای سبز فقط 36 میلی گرم است. مهم ترین ویژگی این ترکیب تحریک سیستم اعصاب مرکزی است. 
⬅️بنابراین اعتیاد به مصرف آن می تواند سردرد، بی خوابی، افزایش اسیدیته معده، بی اشتهایی و اختلالات گوارشی را در پی داشته باشد. علائمی نظیر سردرد، تهوع و غیره که در نتیجه کاهش و یا قطع مصرف چای و قهوه ایجاد می گردد، در نتیجه بروز اعتیاد جسمانی به کافئین موجود در این نوشیدنی ها است. 
⬅️ بنابراین لازم است که با یک روند تدریجی مناسب مصرف آن ها را کاهش داد.چای از بروز بسیاری بیماری های مزمن به خصوص بیماری های قلبی عروقی و سرطان ها، پیشگیری می کند.   

چای و بیماری های قلبی و عروقی
ارتباط معکوسی میان دریافت فلاونوییدها و بیماری های قلبی عروقی وجود دارد. در افرادی که به مدت یکسال، بیش از یک فنجان چای در روز مصرف می کنند در مقایسه با کسانی که چای نمی نوشند خطر آنفارکتوس 44 درصد کمتر است.
✅چای و فشارخون
فشارخون بالا می تواند فرآیند آترواسکلروز را تسریع نماید. خطر فشارخون بالا در کسانی که روزانه 120 تا 599 میلی لیتر چای می نوشند در مقایسه با افرادی که اصلا" چای نمی نوشند 46 درصد کمتر است.
✅چای و اکسیداسیون LDL
آنتی اکسیدان های چای می تواند با کاهش تغییرات اکسیداسیون LDL یا کلسترول با چگالی پایین روند آترواسکلروز را کند نماید.در واقع بیشتر از آن که اثرات سودمند چای بر عملکرد قلبی عروقی به اثرات آن بر کاهش اکسیداسیون LDL باز گردد، به تاثیر چای بر عملکرد دیواره عروق مربوط می شود.
✅چای و پیشگیری از سرطان ها
اثرات ضد سرطان زایی چای، هم به نوع چای و هم نوع سرطان بستگی دارد که این اثر در میان مردم آسیا که بیشتر از چای سبز استفاده می کنند در مقایسه با چای سیاه مورد استفاده اروپــایــیــان، بیشتر است که بــــه محتوای بالاتر کاتکین ها در چای سبز در مقایسه با چای سیاه باز می گردد.مصرف چای سبز، احتمال ابتلا به سرطان های معده، پروستات، سینه، کولورکتال و کیسه صفرا را کاهش می دهد.
✅چای و سلامت دهان و دندان 
نوشیدن چای به واسطه فلوراید طبیعی موجود در آن با کاهش پوسیدگی دندان همراه است. به علاوه عصاره ی چای سبز، باکتری های دهانی مانند اشرشیاکلی را مهار می کند.  
✅چای و سلامت استخوان 
چای منبع سرشاری از فلوراید است که می تواند پیشرفت فرآیند استئوپروز یا پوکی استخوان را کاهش داده و باعث افزایش تراکم استخوان و مانع از شکستن استخوان ها می شود.
✅چای و سنگ های کلیوی
بالا بودن اگزالات ادرار یک فاکتور خطر برای تشکیل سنگ های اگزالات کلسیمی است با وجود این که چای خود یک منبع اگزالات محسوب می شود باید خاطـــر نشان کرد که اگزالات موجود در چای از نوع محلول بوده و نوع نامحلول آن که به طور عمده با کلسیم باند می شود و در برگ های چای باقی مانده وارد عصاره چای نمی شود. از سوی دیگر دریافت روزانه اگزالات از طریق چای در مقایسه با اگزالات محلول در غذاهای معمول بسیار کمتر است. بنابراین کسانی که مستعد تشکیل سنگ های کلسیمی به خصوص از نوع اگزالات بالا هستند توصیه می شود که از چای سبز، سیاه یا اوولانگ استفاده نمایند.
✅چای و جذب آهن 
مصرف همزمان چای سیاه با منابع آهن غیرهم، 94 تا 79 درصد زیست دسترسی آهن را مهار می کند. اما تاثیری بر منابع آهن هم موجود در گوشت ندارد. برای پیشگیری از اثرات منفی چای بر جذب آهن و ایجاد کم خونی فقر آهن، نباید چای را بلافاصله بعد از وعده های غذایی استفاده کرد. همچنین مصرف لیمو به همراه چای می تواند مفید باشد. 
✅چای و فلورباکتری روده
مصرف چای در دراز مدت میزان باکتری های زیانبار Entero bacteriacea را کاهش داده و باکتری های Lactobacilli و Bifido bacteria را افزایش می دهد.
👇👇👇👇👇👇👇👇👇👇
در پایان باید گفت چای از جمله نوشیدنی هایی است که اگر به میزان کافی و در زمان مناسب مصرف شود می توان از اثرات مفید آن بر سلامتی سود جست.

منبع: وزارت بهداشت؛ درمان و آموزش پزشکی
کمیته آموزش هیات پزشکی ورزشی استان کرمانشاه

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.