در دنیای ورزش، ارتباط مؤثر همواره به‌عنوان یکی از ارکان کلیدی موفقیت شناخته می‌شود. این ارتباط شامل تعاملات میان ورزشکاران، مربیان، و دیگر اعضای تیم است و می‌تواند تأثیرات عمیقی بر عملکرد کلی تیم و رضایت فردی ورزشکاران داشته باشد. ارتباط مؤثر می‌تواند به عنوان عاملی برای افزایش همبستگی، کاهش تنش، و بهبود عملکرد فردی و گروهی عمل کند. از طریق توسعه مهارت‌های ارتباطی، ورزشکاران می‌توانند نه‌تنها به بهبود کارایی و کار تیمی خود بپردازند، بلکه احساس تعلق و اعتماد به نفس بیشتری نیز در محیط رقابتی پیدا کنند.

تیم‌های ورزشی بسیار شبیه به خانواده‌ها هستند. به‌مانند هر خانواده‌ای، مقداری تنش، ناامیدی و درگیری درون تیم‌ها اجتناب‌ناپذیر است. از میان مشکلاتی که تیم‌های ورزشی تجربه می‌کنند می‌توان به حسادت‌های بین فردی درون تیم، نابرابری‌های جایگاه مربی و ورزشکار و مشکلات مرتبط با سازگاری افراد تازه‌وارد اشاره کرد. معمولاً مشکلات اصلی حول سوءتفاهم‌ها، احساس بی‌اعتمادی و احساس شنیده و دیده نشدن ورزشکاران می‌چرخد. به‌علاوه، در یک محیط ورزشی متنوع و چندفرهنگی، این چالش‌ها می‌تواند بیشتر رخ دهد. زمانی که هم‌تیمی‌ها هویت‌های نژادی، قومی، مذهبی یا طبقاتی متفاوتی دارند، سوءتفاهم‌ها می‌تواند بیشتر و پیچیده‌تر باشد؛ چرا که ارزش‌ها، باورها، نقش‌های ارتباطی و نگرش‌ها ممکن است متفاوت باشد. در چنین شرایطی ورزشکاران باید یاد بگیرند که پذیرش، احترام و درک متقابل را در میان خود پرورش دهند. مهم است که هم‌تیمی‌ها روابط کاری هماهنگ و دوستانه‌ای با یکدیگر برقرار کرده و برای حفظ آن تلاش کنند. این مسئله محدود به میادین ورزشی نیست و لازم است خارج از میادین نیز به آن پرداخته شود. از آن‌جا که ورزشکاران اغلب زمان زیادی را با هم صرف کرده و تجربیات مشترکی دارند، می‌توانند منبع بزرگی از حمایت اجتماعی برای یکدیگر فراهم کنند.

یادگیری نحوه برقراری ارتباط مؤثر گام مهمی در توسعه روابط بین فردی رضایت‌بخش در تیم است. از آن‌جا که پاسخ دادن به افکار، احساسات و نیازهای دیگران امری دشوار است، لازم است چگونگی این امر در تیم‌های ورزشی آموزش داده شود. در ادامه چند راهبرد جهت ارتقاء مهارت‌های ارتباطی اثربخش را با هم مرور می‌کنیم:

• اطمینان حاصل کنید که همه در یک مسیر حرکت می‌کنید (تیم در اولویت است) . هر چه بیشتر بتوانید نسبت به یکدیگر گشوده باشید و تجبریات هم‌دیگر را درک کنید، شانس بهتری برای سازگاری و دستیابی به اهداف خود خواهید داشت.

• در مورد راهکارهای بهبود هماهنگی درون تیم با یکدیگر بحث و گفتگو کنید، از جمله راه‌هایی برای حمایت و کمک به یکدیگر در داخل و خارج از میدان ورزشی.
• به هم‌تیمی‌های خود گوش دهید؛ آن‌ها نیز به شما گوش خواهند داد! سعی کنید بتوانید از نگاه دیگری به مسائل نگاه کرده و دیدگاه او را درک کنید.
• یاد بگیرید چگونه به‌طور سازنده بازخورد یا انتقادی را مطرح کنید و چگونه به بازخوردهای بقیه پاسخ دهید. به نیت پشت آنچه گفته می‌شود گوش دهید؛ از شخصی‌سازی و به خود گرفتن موضوعات اجتناب کنید.
• نسبت به اعضای تیم به‌خاطر آنچه که هستند، از جمله کاستی‌ها، ویژگی‌های شخصیتی و عادت‌های عجیب یا خاص، که آن‌ها را منحصر به فرد می‌کند، پذیرش داشته باشید.
• از پشت‌سر هم‌تیمی‌ها صحبت کردن و شایعه‌پراکنی درباره یکدیگر اجتناب کنید. تشکیل گروه‌های درون تیم و حسادت‌های کوچک به سرعت روحیه تیم را نابود می‌کند. مشکلات بین‌فردی را خصوصی نگه دارید و مسائل را مستقیماً با شخصی که با او مشکل دارید، در کمال احترام، در میان بگذارید.

در آخر به خاطر داشته باشید که همه درگیری‌ها قابل حل نیستند، اما اگر هر دو طرف ارتباط مؤثر را بیاموزند، بیشتر آن‌ها می‌توانند بهتر مدیریت شوند.

منبع:

Krane,V., Williams, J. M., & Graupensperger, S. A. (۲۰۲۱). Psychological Characteristics of Peak Performance. In J. M. Williams & V. Krane (Eds.), APPLIED SPORT PSYCHOLOGY: PERSONAL GROWTH TOPEAK PERFORMANCE (۸ ed.). McGraw-Hil