در دنیای ورزش، موفقیت تنها به توانایی فردی یا مهارت‌های فنی بازیکن‌ها محدود نمی‌شود، بلکه اهمیت زیادی به هماهنگی، همکاری و وحدت درون تیم داده می‌شود. انسجام تیمی یکی از عوامل کلیدی است که می‌تواند تفاوت میان قهرمانی و شکست را رقم بزند. کما اینکه وقتی از تیم صحبت به میان می‌آید، این مضامین در آن نهفته است. در تعریف تیم این‌گونه آمده است: جمعی متشکل از حداقل دو نفرکه هویت و اهداف مشترکی دارند و دستاوردشان در گرو یکدیگر است؛ هتجارها، باورها و نقش‌های سازمان‌یافته‌ و مختص خودشان را داشته  و برای رسیدن به هدف به یکدیگر وابستگی متقابل دارند و نسبت به هم احساسات دوستانه‌ای را تجربه می‌کنند.

زمانی که اعضای تیم با هدف مشترک، اعتماد متقابل و ارتباط مؤثر عمل می‌کنند، نه تنها انگیزه و روحیه‌شان افزایش می‌یابد، بلکه توانمندی‌های جمعی نیز به طور قابل توجهی ارتقاء می‌یابد. باتوجه به اهمیت این موضوع، در ادامه برخی راهبردهای ارتقاء انسجام در تیم‌های ورزشی را مرور می‌کنیم.

۱. هویت‌سازی برای تیم

• ایجاد هویتی منحصر به فرد برای تیم، مانند تی‌شرت‌ها، لوگو و شعارها.
• تاکید بر تاریخچه یا سنت‌های منحصر به فرد مربوط به تیم.

۲. نقش‌های فردی

• ایجاد ساختار تیمی به‌نحوی که در آن نقش‌ها و وظایف تیمی روشن باشد.
• حصول اطمینان از اینکه همه اعضا می‌دانند نقش‌هایشان چگونه می‌تواند به موفقیت تیم کمک کند.
• ایجاد فرصت‌های گفتگو و مشاوره میان اعضای باتجربه و تازه‌واردها.

۳. هنجارهای گروهی

• تعیین استانداردهای رفتاری در محیط‌های مختلف مربوط به تیم (رقابت، تمرین و غیره).
• استفاده از نظرات اعضای تیم برای تعیین هنجارها.
• تفهیم اینکه چگونه رعایت استانداردهای تیم می‌تواند به عملکرد مؤثرتر تیم و وحدت و انسجام بیشتر در تیم کمک کند.
• پاداش  دادن به اعضایی که به استانداردهای گروه پایبند هستند و تعیین جریمه برای کسانی که این کار را نمی‌کنند.

۴. فداکاری‌های فردی

• تشویق اعضای کلیدی تیم به فداکاری (به‌عنوان مثال، درخواست از ورزشکار باتجربه جهت نیمکت‌نشینی تا فرصت برای بازی کردن برای ورزشکار تازه‌کار فراهم شود).
• تشویق اعضا به مشارکت در کمک‌های مالی یا سایر فعالیت‌های اجتماع‌محور (به‌عنوان مثال، کمک به نگهداری محل تمرین).

۵. تعامل و ارتباط

• فراهم کردن فرصت‌هایی برای بیان نظرات از جانب ورزشکاران.
• ایجاد فضایی جهت تقویت اعتماد و احترام متقابل تا ورزشکاران راحت‌تر ارتباط برقرار کنند.
• درخواست از بازیکنان جهت شناسایی احساسات خود نسبت به هم‌تیمی‌های خود و دلایل این احساسات.
• ایجاد گروه‌های گفتگو در فضای واقعی یا در شبکه‌های اجتماعی.

منبع

Mark Eys, W., Burke, S. M., & Evans, B. (۲۰۲۱). The Sport Team as an Effective Group. In J. M. Williams & V. Krane (Eds.), APPLIED SPORT PSYCHOLOGY: PERSONAL GROWTH TO PEAK PERFORMANCE (۸ ed.). McGraw-Hill.