‌اسیدهای آمینه شاخه دار(لوسین، ایزولوسین، والین) جز اسیدهای آمینه ضروری در بدن هستند که بدن قادر به تولید آن ها نمی باشد و باید در رژیم غذایی گنجانده شوند تا بتوان از طریق رژیم، نیاز بدن  به آن هارا تامین کنیم. ترکیب این سه اسیدامینه در حدود یک سوم بافت ماهیچه های بدن انسان را تشکیل می دهد. مصرف این آمینواسیدها باعث کاهش جذب اسیدآمینه تریپتوفان در مغز می شود. از آنجایی که تریپتوفان پیش ساز هورمون سروتونین است، وجود این اسیدآمینه ها باعث کاهش سروتونین در مغز و در نتیجه کاهش خستگی می شود.

شواهد و تحقیقات زیادی نشان میدهد که اسیدهای آمینه شاخه دار خاصیت آنتی کاتابولیکی دارند.یعنی باعث افزایش سنتز پروتئین و کاهش تجزیه آن می شوند. سنتز پروتئین باعث رشد بیشتر عضلات می شود.  هم چنین این اسیدهای آمینه  ها می توانند ترمیم آسیب های عضلانی بعد از ورزش را تسریع می کنند. مصرف این اسیدآمینه ها بعد از ورزش تعادل پروتئین را از حالت منفی به مثبت تغییر میدهد در نتیجه با افزایش حجم ماهیچه ها زمان ریکاوری را کاهش می دهد. هم چنین پیش ساز کلیدی تولید گلوتامین و آلانین می باشد. علاوه بر این در تامین انرژی عضلات نقش مهمی دارند.

تحقیقات بسیاری در خصوص نقش اسیدآمینه های شاخه دار در ورزش انجام شده است که در زیر به چند نمونه آن اشاره میکنیم.

اوهتانی، سوگیتا، مارویاما کی در مطالعه ای به این نتیجه رسیدند که ترکیب آمینواسید منجر به کارآمدی ورزشکاران می‌گردد.

،نتایج این‌تحقیق نشان می‌دهد که افرادی که BCAA دریافت کرده بودند افزایش محسوسی در کارآمدی تمرینات خود به دلیل افزایش سطوح ظرفیت هوازی و ناهوازی در مقایسه با گروه‌هایی که داروی بی‌اثری را مصرف کرده بودند شده است.

 در مطالعه دیگری که توسط اوهتانی و همکارانش انجام گرفت، بعد از یک بررسی کلی به این نتیجه رسیدند که عوامل فیزیکی، تناسب اندام و میزان استقامت به طور چشمگیری افزایش یافت. در واقع فقط ۲٫۲ گرم از ترکیب آمینواسید به صورت سه بار در روز عوامل دیگری نظیر تعداد سلولهای قرمز خون، هموگلوبین، هماتوکریت، آلبومین سرم، قندخون ناشتا، و کاهش فسفوکیناز کراتین را بهبود بخشید و منجر به افزایش هماتوپوز و گلیکوژنز و همچنین تسکین سریع تورم ماهیچه توسط ترکیب آمینواسید گردید. تمام این عوامل سودمند می‌توانند تاثیر بسزایی در ورزشکاران داشته باشند.

کومبس، مک ناتون. اثرات مکمل های آمینواسیدهای شاخه‌دار بر روی کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز بعد از ورزش طولانی مدت بررسی کردند.  نتایج این بررسی به روشنی نشان می‌دهد که مکمل BCAA نقش مهمی را در کاهش فاکتورهای پلاسمایی مربوط صدمه بافت ماهیچه ای بعد از ورزش مداوم ایفا می‌کنند. 

مکمل های Bcaa به صورت قرص و پودر  در بازار وجود دارند اما دقت کنید که تمام ورزشکاران باید این مکمل ها تحت نظر متخصصین تغذیه مصرف کنند.

فرناز نوری زاده-مسئول کمیته تغذیه هیات پزشکی ورزشی استان لرستان