یکشنبه ۲۲ خرداد ۱۴۰۱ - ۰۰:۲۱

روانشناسی داوری در ورزش (بخش ششم)

داوری

اعتماد به نفس: روانشناسان ورزشی اطمینان را اینگونه معنی می کنند: «باوری که فرد را قادر می سازد تا رفتار مطلوبی را به طور موفقیت آمیز انجام دهد» این رفتار می تواند یک تصمیم قضاوتی مهم در پایان بازی، کنترل تماشاگران متمرد یا جاگیری برای سوت زدن باشد. نکته کلیدی این است که سعی کنید همیشه مثبت باشید یک داور همانند بازیکنان و مربیان 50 درصد اشتباه در کارش وجود دارد. داوران مطمئن در حین قضاوت، هنگام برخورد با مشکلات و تصمیم گیری ها، خود و توانایی های خود را برای مقابله با این مشکلات باور دارند.داورانی که نامطمئن هستند حتی علیرغم قضاوت نسبتا خوب یا زدن سوت های دقیق و در کنترل گرفتن شرایط بازی بازهم در کار خود تردید دارند. چنین تردید هایی موانعی از نظر روانی برای آنان ایجاد می کند زیرا که انتظارات ذهنی اثر عمیقی را در عملکرد و موقعیت فردی دارد. وقتی شما انتظار دارید که موفق عمل کنید و به توانایی خود در انجام قضاوتی شایسته باور داشته باشید پیشگویی خودکامبخشی را خواهید داشت. زیرا امید زیاد به موفقیت یکی از مشخصه های اعتماد بنفس است، فردی که به خود اطمینان دارد تمرکز، کنترل، تدوین هدف و پشتکار بیشتری را تجربه  می کند. اعتماد به نفس عامل مهمی در کارایی و عملکرد داور خواهد بود.

نکته قابل توجه اینکه اعتماد به نفس مطلوب باعث می شود که داوران به محدودیت های خود واقف باشند و از خودشان انتظارات واقعی داشته باشند یعنی در زمان بروز مشکل کمک می کنند فرد به صورت موثرتری با مسائل روبرو شود اگر فرد دارای سطح مطلوبی از اعتماد به نفس نباشد دچار خود کم بینی یا خود بزرگ بینی خواهد شد که هر دو بر عملکرد قضاوت داور اثر منفی خواهد داشت. خود کم بینی با ایجاد اضطراب، مشکل در تمرکز و عدم قاطعیت باعث مختل شدن قضاوت داور می شود از طرف دیگر خود بزرگ بینی باعث کم توجهی به آمادگی برای بازی و وقت نگذاشتن در زمینه اطلاع از قوانین مربوط به مسابقات و افت عملکرد قضاوتی می شود. تمرین و تجربه داوری در وضعیت های نسبتا کم اهمیت ورزشی مانند لیگ ها که به جای برنده شدن بیشتر روی یادگیری مهارت ها تاکید می شود، شرکت در کارگاه ها و دوره های داوری از عواملی هستند که اعتماد به نفس داور را افزایش می دهند.

انگیزش:

«عشق به بازی در وجودتان نهفته است، پس عشق واقعی داشته باشید. وقتی قضاوت می کنید، از بازی لذت ببرید».

انگیزش و رغبت در داوری موجب موفقیت داوران در انجام وظایف شغلی آنها (علیرغم حداقل پاداش های مالی، تمجید و تقویت مثبت از جانب مربیان، تماشاگران  و رسانه ها) خواهد بود .

 برای حفظ انگیزش تدوین هدف عامل مهمی می باشد. داشتن هدف موجب افزایش تلاش و هدایت توجه و حفظ انگیزش می شود. وقتی اهداف خود را به درستی تدوین کردید آنها می توانند به طور شگفت انگیزی به ابزارهای مناسب برای حفظ انگیزش و بهبود عملکرد باشند. اهداف باید به صورت مکتوب و ماهیتا به صورت بلندمدت، کوتاه مدت، واقعی اما چالشی تدوین شوند. شما باید راهبرهای رسیدن به هدف را مشخص کنید و برنامه ای طرح ریزی کنید تا شما را قادر سازد تا روند پیشرفت خود به سوی موفقیت را مرحله بندی کنید. همه اهداف باید تحت کنترل باشند وانعکاس دهنده پیشرفت براساس معیارهای برجسته فردی باشند علاوه بر اهداف الهام گیری از الگوها، داشتن یک شبکه حمایت اجتماعی، پرورش انگیزش درونی و دادن پاداش به خود بعد از موفقیت ها می تواند از عوامل موثر بر حفظ و تقویت انگیزش و تداوم پایبندی به قضاوت باشد.

منبع: روانشناسی داوری، نوشته: روبرت اس. وینبرگ و پگی ا.ریچاردسون، ترجمه: دکتر سیروس چوبیه

_________________________________________________________________

دکتر مژگان سعیدی؛ مسئول کمیته روانشناسی هیات پزشکی ورزشی استان کرمانشاه