یکشنبه ۵ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۰۸:۱۲

عادات و رفتارهای غذایی و تاثیر محیط بر چاقی به ویژه در دوران کودکی

با وجود اجماع عمومی در مورد اینکه عوامل محیطی همچون انرژی دریافتی، سطح فعالیت بدنی و در نهایت وزن بدن به احتمال زیاد عوامل اثر گزاری هستند، اما شواهد تجربی رابطه بین محیط و چاقی ضعیف است.

 


 


تعداد زیادی عوامل محیطی که می‌توانند منجر به افزایش وزن و خطر ابتلا به چاقی شوند وجود دارد، اما این اثرات محیط باید با عادات غذا خوردن و فعالیت بدنی افراد جامعه تعدیل شوند (انرژی مصرفی و انرژی دریافتی). این رفتارها و عادات بسیار مهم هستند، چرا که آنها رابط بین بیولوژی انسان و محیطی هستند که انسان در آن قرار دارد. به طور خلاصه، توسعه چاقی به وسیله آگاهی از عادات غذا خوردن مناسب، فعالیت بدنی و تاثیر این عادات بر چاقی بهتر قابل درک خواهد بود.


از دیدگاه اپیدمیولوژیک (همه گیر شناسی)، رفتار خود را می‌بایست روی مواردی فراتر از بیماری و وضعیت بهداشتی تمرکز بخشید. علاوه بر این می‌بایست سوابق روانی-اجتماعی و اجتماعی-محیطی آنها را مورد بررسی قرار داد. در ارتباط با چاقی باید بیان کرد که محیط تنها یک عامل اثر گذار و بلقوه از عوامل متعدد به شمار می‌آید.


محیط تنها یکی از عوامل موثر بر توسعه چاقی و رفتار (عادات) مردم است. هیلز و پیتر (1988) بیان کردند که سهم شرایط محیطی در چاقی می‌بایست به وسیله چگونگی این سهم در تکرار عادت‌هایی که خطر تعادل انرژی مثبت را افزایش یا کاهش می‌دهند استدلال شود. برای مثال، والدین بر ماهیت و میزان فعالیت بدنی کودکان تاثیر فراوانی دارند. کوهل و هوبز (1998) به این نتیجه رسیدند که تاثیر والدین در فعالیت‌های بدنی در میان کودکان می‌تواند به صورت مستقیم و یا غیر مستقیم باشد. والدین می‌توانند به وسیله محیا کردن یک محیط مناسب با ماهیت فعالیت بدنی برای کودک یک اثر مستقیم و از طریق تشویق کودک به شرکت در فعالیت‌های بدنی یک اثر غیر مستقیم داشته باشند. همچنین دیده شده است که، کودکان 4 تا 7 ساله‌ای که والدین آنها از نظر جسمی فعال بوده‌اند، 6 برابر فعال‌تر از کودکانی بودند که والدینشان فعالیت بدنی نداشتند. بنابراین، والدینی که یک محیط مناسب جهت فعالیت بدنی برای کودکان خود محیا می‌کنند و والدینی که خودشان در فعالیت بدنی شرکت می‌کنند، برای تکرار عادات فعالیت بدنی در کودکان خود تاثیر چشمگیری دارند (و احتمال کاهش خطر تعادل انرژی مثبت) که این تاثیر در کودکانی که چنین شرایط محیطی را نداشتند مشاهده نشده است.


چاقی می‌تواند در نتیجه واکنش طبیعی به محیط مشاهده شود. با این حال، در هر شرایط محیطی احتمال چاقی افراد وجود دارد. برخی از افراد در محیط‌های نا مناسب با حفظ الگوهای رفتاری و عادات سالم در برابر چاقی و اضافه وزن مقاومت می‌کنند. بنابراین، برخی از افراد در برابر علل چاقی در محیط مقاوم هستند، در حالی که دیگران قادر به مقابله با آن نبوده و نسبت به محیط حساس می‌باشند.


به طور خلاصه، چاقی نتیجه عدم تعادل انرژی، به وسیله انرژی دریافتی بیشتر از انرژی مصرفی بیان می‌شود. اگرچه، بیان برخی از ژن‌ها منجر به چاقی افراد می‌شود، اما، ترکیبی از شرایط محیطی و رفتارها (عادات) جهت وقوع چاقی نقش دارند.


 دکترمحمدمهرتاش-مسئول کمیته تغذیه هیأت پزشکی ورزشی استان کرمان