چهارشنبه ۲۱ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۰:۴۷

ورزش و مبارزه با استرس و افسردگی

با ورزش abcdهای منظم روزانه می abcdتوان بر استرس غلبه کرد،زندگی در جوامع شهری مولد نابسامانی abcdهای اجتماعی از جمله فقر و تنگناها و مبارزه با مشکلات اقتصادی و اجتماعی برای زنده ماندن است.


این
علت‌ها سبب بروز نشت‌های عصبی و فشارهای روحی و روانی در افراد جامعه
می‌شود که به آن استرس می‌گوییم. امروزه علم پزشکی ثابت کرده است که
استرس‌های روزمره عاملی در بروز و تشدید بسیاری از بیماری‌های روحی و
روانی، عصبی، قلبی، عروقی، گوارشی و غیره هستند.


دانش
آموزان و دانشجویان پیش از آزمون و هنگام آن، ورزشکاران پیش از مسابقات،
مسئولان و مدیران، جراحان و خلبان‌ها، به دلیل احساس مسؤولیت نسبت به مردم و
کارمندان و فرزندان و بیمارانشان، همه و همه از مواردی هستند که حداکثر
استرس را دارند.


در جریان استرس، هورمون‌هایی از بدن ترشح می‌شوند که عبارتند از: کورتیزول، سرتونین، آدرنالین، نورآدرنالین، هیستامین و ....


این هورمون‌ها در واقع برای دفاع و جبران فشار روحی وارده، از بدن(مغز، فوق کلیه و...) ترشح می‌شوند تا به بدن آسیب چندانی نرسد.


در
موارد ترس و فرار و جنگیدن و موارد مشابه، در اثر ترشح هورمون‌های فوق و
انبساط عروق محیطی و پر خونی رگ‌ها به ویژه صورت و قرمز شدن صورت در موارد
ترس و هیجانات و خجالت کشیدن، استرس را می‌توان بهتر فهمید.


نقش
هورمون‌ها و اعصاب به حدی است که گاهی سبب بروز بیماری‌های مختلف و مرگ
افراد می‌شود مثلاً می‌گویند فردی به دلیل یک مشکل مادی یا خانوادگی یا خبر
بد دچار مرگ آنی یا مبتلا به سکته قلبی و مغزی شده است و همچنین نقش استرس
در ازدیاد فشار خون افراد یا زخم‌های معده و اثنی عشر و همچنین دردهای
دیسک کمر و سیاتیک و سایر اعصاب محیطی مرکزی و یا ریزش مو بسیار مهم است و
هر فردی طی روز یا هفته دچار درجاتی از عوارض استرس بر بدن خود می‌شود. تیپ
شخصیتی هر فرد نیز در ایجاد استرس مهم است. مثلاً افراد با تیپ
A که دارای مشخصاتی در زیر گروه اضطراب دارند بیشتر مبتلا به استرس می‌شوند اما در تیپ B
میزان استرس کمتر است. در نتیجه برای اینکه بر استرس غلبه کنیم و دچار
عوارض استرس نشویم داشتن روحیه‌ای بشاش و نیکو همراه با مهربانی با افراد
خانواده و اجتماع و رضایت قلبی از زندگی و داشتن هدفی بشر دوستانه و زندگی
سالم و به دور از نابسامانی‌های اجتماعی و همچنین رعایت تغذیه و ورزش مناسب
کاملاً ضرورت دارد.


ورزش ضد افسردگی است (Depression)


ورزش‌های
منظم و مداوم نه تنها از بروز بیماری افسردگی پیشگیری می‌کنند بلکه قادرند
در مراحل درمانی نیز کمک شایانی به درمان این بیماری بکنند. ورزش‌های
اصولی و برنامه ریزی شده سبب می‌شود تا جریان خون به مغز و ریه‌ها بیشتر
شود و عمل تبادلات اکسیژن و دی اکسید کربن در مغز و شش‌ها با سرعت و حجم
بیشتری صورت پذیرد و در نتیجه از خستگی مفرط روزمره و عصبانیت‌های مکرر
جلوگیری می‌شود و نوعی نشاط و شادابی در فرد ایجاد مي‌شود و همین شخصیت
شاداب به خانواده و دوستان و اطرافیان منتقل می‌شود و متعاقب آن از بروز
حالات درون گرایی و افسردگی و احساس پوچی جلوگیری مي‌كند و افکار غم و
افسردگی و احساس گریه و بی‌ارزش بودن از مغز فرد ورزشکار فاصله مي‌گيرد و
در عوض تمایل به بودن با دوستان و خانواده در وی افزایش مي‌يابد و شخص از
انزوا و گوشه گیری دوری می‌جوید.


جالب
است که بدانیم در جریان ورزش کردن، از مغز و نمود داخلی انسان، مقدار
بیشتری هورمون‌های شادی بخش و التیام دهنده ترشح می‌شوند. در این راستا
می‌توان گفت که در افرادی که به‌طور منظم ورزش می‌کنند میزان بیشتری هورمون
سرتونین، کورتیزول، اندورفین و آنکفالین و برخی دیگر از هورمون‌ها و
واسطه‌های شیمیایی ترشح می‌شوند که قادر هستند علاوه بر تسکین درد و
ناراحتی بر مقاومت دفاعی بدن بیفزایند و از بروز افسردگی و احساس پوچی و
یأس جلوگیری كنند.


بدین
علت است که ورزشکاران افرادی شاد و شوخ طبع و پر انرژی هستند و از زندگی
گروهی و اماکن شادی بخش استقبال می‌نمایند در حالی‌که در افرادی که ورزش
نمی‌کنند علائمی چون خستگی و بی‌انگیزه بودن و علائم تنبلی و گوشه گیری
شایع‌تر است. همچینین ثابت شده است که میزان شیوع افسردگی یک قطبی و دوقطبی
و همچنین بیماری‌های اضطرابی و هیجان در افرادی‌که به‌طور منظم و برای
سالیان طولانی ورزش می‌کنند بسیار کمتر از افرادی است که ورزش نمی‌کنند.


دکتر لطفعلی پورکاظمی-رئیس فدراسیون پزشکی ورزشی