قبل از بازی در اتاق رختکن، بازیکنان به هم تذکر می دهند که اهمیت این بازی خیلی زیاد است و باید آن را ببرند. به نظر می رسد، برای بازی کردن و بردن این مسابقه خیلی هیجان زده هستند. متأسفانه، هنگام بازی، بازیکنان اشتباهات زیادی می کنند و به اندازۀ تمام توانشان بازی نمی کنند.

در حالیکه مثال بالا می تواند برای مربیان بسیار آزاردهنده باشد، بیشتر ورزشکاران این نوع هیجانات و اشتباهات را تجربه می کنند و وجود اضطراب زیاد در عملکردشان  ایجاد مشکل می کند. مربیان می توانند، با اجرای چند راهبرد نسبتاً ساده، اضطراب تیمشان را کاهش بدهند:

.

پی بردن به نیاز هر یک از اعضاء تیم

مشاهدۀ اعضاء تیم

• ممکن است متوجه شوید که بازیکنان در رابطه با آماده شدن برای مسابقه روش خاص خودشان را دارند.
• ورزشکاران نیاز دارند که آمادگی روانی کافی برای حضور در بازی داشته باشند، ولی این امادگی روانی نباید آنقدر سطح انرژی روانی شان را افزایش دهد که در عملکردشان مشکل به وجود آورد.
• بعضی از ورزشکاران نیاز دارند قبل از مسابقه آرام و ریلکس باشند. درحالی که بقیه ممکن است به انرژی یا آمادگی روانی بیشتری برای رقابت نیاز داشته باشند.

.

رفتار مربی

• قبل از بازی مراقب صحبتهای خود باشید.
  • حرفهای هیجان انگیز ممکن است برای بعضی از ورزشکاران کمک کننده باشد، در حالی که برای بقیه ورزشکاران بسیار اضطراب آور است.
  • توصیه های قبل از بازی را به اطلاعات ضروری و مورد نیاز تیم و ارائه راهنماییهای فردی محدود کنید.
  • حرفهای هیجان انگیز را برای ورزشکارانی که نیاز به هیجان بیشتری دارند بگذارید.

.

• به ورزشکاران، زمان بدهید تا به روش خودشان، خود را آماده کنند.
  • در زمان گرم کردن های قبل از مسابقه به ورزشکاران کمی زمان بدهید تا به طور انفرادی از لحاظ ذهنی آماده  شوند.
  • بعضی از ورزشکاران مایل هستند که آرام و ریلکس، یا به حال خودشان باشند. بعضی دیگر از ورزشکاران ممکن است کنار بقیه اعضاء گروه، از لحاظ روانی آماده شوند، یا با دیگران شوخی کنند تا حواسشان را از فکر به مسابقه پرت کنند.

• مهم است که ابتدا بدانید ورزشکارانتان چطور دوست دارند که برای مسابقه آماده شوند. سپس رفتاری را که با ورزشکاران قبل از مسابقه دارید را ایجاد کنید.

• سعی کنید آن ورزشکارانی که نیاز به آرامش دارند را آرام کنید و به آنها اعتماد به نفس بدهید.
• برای ورزشکارانی که دوست دارند  قبل از مسابقه هیجان زده شوند از جملات انگیزه بخش استفاده کنید.

.

کاهش اهمیت برنده شدن

• ورزشکاران همیشه نمی توانند بر برد یا باخت خود کنترل داشته باشند. یک تیم ممکن است عملکردی تقربیاً بی عیب و نقص داشته باشد و با این حال بازی را ببازد.
• ورزشکاران را تشویق کنید تا بین خوب بازی کردن و برنده شدن، با تأکید بر اهمیت تلاش و بهبود بازی در بهترین حالت توانایی فردی، تفاوت قائل شوند.
• برای اینکه به ورزشکار کمک کنید که هنگام بازی، تمرکز بهتری داشته باشد، اهداف واقع بینانه جهت بهبود مهارت های خاص تعیین کنید. همانطور که بازیکنان به اهداف تعیین شده اشان می رسند، می توانند نسبت به عملکردشان احساس افتخار داشته باشند، حتی اگر تیم در مسابقه، برنده نشده باشد.
• به تلاش بازیکنان پاداش دهید، نه فقط به نتیجۀ نهایی.
• همانطور که در جهت بهبود مهارت ها، به آنها راهبردهای مناسبی را ارائه می دهید، آنها را به ادامه تلاششان تشویق بکنید.
• هنگامی که ورزشکاران متوجه می شوند که شما از پیشرفت و تلاششان خوشحال می شوید، نه فقط از بردن در مسابقه،   اضطراب کمتری را تجربه می کنند.

...

کاهش شک و تردید در جو مسابقه

• کاهش تردی به ورزشکاران کمک می کند تا برای هر موقعیت احتمالی در مسابقه، آماده شوند.
  • با تیم در مورد "بدترین سناریوهای ممکن" یا موقعیت های ناراحت کننده ای که ممکن است در عملکرد آنان، اخلال ایجاد کنند، صحبت کنید.
  • برای مقابله با هر یک از موقعیت ها، راه حل ارائه بدهید.
  • در نهایت، تمرین کنید که در موقعیتی بدی هستید و با موفقیت با آن مقابله می کنید.

• با تمرین این سناریوهای احتمالی و پیش بینی راه حلها، اگر این موقعیت در زندگی واقعی اتفاق بیافتد، ورزشکاران آمادگی، اعتماد به نفس و اضطراب کمتری تجربه خواهند کرد و شانس بیشتری برای عملکرد خوب در شرایط بد خواهند داشت.
• مثال: تصور کنید که اتوبوس تیمتان در ترافیک گیر کرده و دیرتان شده است. فکر کنید که چگونه ممکن است بازیکنان در حالی که هنوز در اتوبوس هستند، شروع به آماده شدن  کنند.
  • شروع به انجام حرکات کششی در اتوبوس می کنند.
  • لباس و کفش ورزشی خود را می پوشند.
  • با مرور کردن اهداف تیمی از لحاظ ذهنی آماده می شوند.

این فعالیت ها ممکن است که به ورزشکاران کمک کند که از شروع "بدون انرژی" در مسابقه دوری کنند.

.

نتیجه گیری

• از بین بردن اضطراب از محیط های رقابتی و مسابقه، امکان پذیر نیست.
• مدیریت اضطراب و کاهش این احتمال که اعضاء تیم اضطراب زیادی را تجربه می کنند، مفید خواهد بود.
• همانطور که اضطراب کاهش می یابد، بازیکنان در محیط رقابتی احساس راحتی بیشتری کرده و اعتماد به نفس بیشتری داشته، و بهتر بازی خواهند کرد.
• در کاهش اضطراب و تنظیم هیجان ورزشکاران، تفاوت های فردی را هیچ وقت فراموش نکنید.

.

تهیه و تنظیم: دکتر افسانه صنعتکاران، محمد صادق رفعت، نیلوفر آسیاچی

کمیته روانشناسی هیات پزشکی ورزشی استان البرز