جمعه ۲۸ مهر ۱۳۹۶ - ۱۸:۲۴

/هفته تربیت بدنی و ورزش/

ابعاد گوناگون تاثیر ورزش بر سلامت روان

ورزش همگانی

تحقیقات بسیاری نشان داده است که ورزش علاوه‌ بر اینکه ابزار ارزشمندی برای حفظ سلامت جسمانی است، رابطه نزدیکی با سلامت روانی و به ویژه پیشگیری از بروز اختلالات روانی دارد.

ورزش از اضطراب و افسردگی می‌کاهد و اعتماد به نفس را افزایش می‌دهد. ورزش به ویژه در سنین کودکی و نوجوانی راه سالمی برای آزاد کردن انرژی‌های اندوخته شده است و این خود بسیار لذت‌بخش و آرامش‌دهنده است.

به لحاظ روانشناختی، ورزش می تواند بر کارکردهای شناختی، رفتار و شخصیت و خلق افراد اثر بگذارد.

در رابطه با تاثیر ورزش بر کارکردهای شناختی میتوان گفت افزایش اکسیژن موجود در هوای استنشاقی ناشی از ورزش منجر به عملکرد بهتر ذهنی و شناختی می شود. در همین راستا تحقیقات نشان می دهند که ورزش بر بهبود عملکرد تحصیلی تاثیر خواهد داشت (تحقیق هارت و شوی ۱۹۶۴؛ گروبر، ۱۹۷۵؛ وبر، ۱۹۵۳).

از جهت رفتاری، می توان بیان کرد که ورزش باعث افزایش خلاقیت، استقلال، رهاسازی تنش و نیز برقراری بیشتر روابط صمیمانه بین افراد میشود. (مک کینی، ۱۹۳۹)؛ افرادی که ورزش میکنند در دوست یابی موفق ترند (کیورتون، ۱۹۶۲)؛ ورزش محبوبیت و سازگاری اجتماعی را افزایش می دهد. (استیونسون، ۱۹۷۵). تمرینات ورزشی می تواند با کاهش قابل ملاحظه ای در غیبت شغلی همراه باشد. به عبارتی، ورزش با افزایش سلامت جسمی و کاهش عوارض قلبی، که به عنوان عوامل عمده غیبت شغلی مطرح می شوند، مرتبط است. (دوناهیو، ۱۹۷۷). ورزش با اصلاح بروندادهای شغلی و کاهش خطاهای ناشی از کار همراه است (فولکینز و سایم،۱۹۸۱؛ دوناهیو،۱۹۷۷).

بین شخصیت، خلق، و ورزش رابطه متقابل وجود دارد. ورزش و انتخاب انواع خاص فعالیهای ورزشی با تغییرات مثبت و معنادار در متغیرهای شخصیتی – هیجانی همبستگی دارد (اسمایل و یانگ، ۱۹۷۷). از سوی دیگر، ورزش موجب افزایش خلاقیت و استقلال فرد می شود. (مک کینی، ۱۹۹۳). همچنین افرادی که ورزش می کنند در برخورد با اتفاقات و فشارهای روانی، سازگاری بهتری دارند و بیشتر می توانند ناگواریها را تحمل کنند (جانسون و نوویکی، ۱۹۹۰).

علاوه بر این، تحقیقات نشان می دهند یکی از راهکارهای مناسب برای کاهش استرس شغلی در کارمندان (کاهش خستگی جسمی و ذهنی، ‌ کاهش و کنترل افسردگی، و افزایش نشاط و شادی)، ورزش است (فولکینز و سایم،۱۹۸۱).

توصیه های کلی:

  • ورزشی را انجام دهید که برای شما لذتبخش است- چنانچه از انجام یک ورزش لذت نمی برید خود را مجبور به انجام آن نکنید، انجام ورزش غیر دلخواه سبب کاهش خلق و افسردگی خواهد شد و استرس شما را افزایش خواهد داد.
  • ورزش های غیر رقابتی را انجام دهید- گرچه افراد کمی ورز شهای رقابتی را برای کاهش اثرات استرس های روزمره ترجیح می دهند. اما در اغلب افراد پرداختن به ورزش های غیر رقابتی اثرات مفیدتری در کاهش عوارض استرس دارد.
  • سعی کنید به صورت گروهی ورزش کنید- ورزش صبحگاهی با سایرین در پارک نمونه ی خوبی است در این صورت از حمایت اجتماعی و عاطفی  گروه خود برخوردار خواهید شد و لحظات دلپذیرتری را تجربه خواهید نمود.
  • درحد توان بدن خود ورزش کنید- واقع گرا باشید و درحد توان بدنی خود فعالیت کنید و محدودیت های بدن خود را بشناسید و سعی نکنید بیش از توان خود فشار بیاورید. این امر نه تنها استرس را کاهش نمی دهد بلکه با احتمال صدمه دیدگی و افزایش صدمه دیدگی  و افزایش استرس های شما همراه است.
  • سعی کنید و رزش هایی را انجام دهیدکه نیاز به مهارت زیادی ندارند و تمرکز خیلی زیادی نمی خواهند.
  • ورزش را آهسته شروع کنید و در جلسات بعدی به تدریج بر مدت و شدت تمرین اضافه کنید.
  • ورزش را به صورت منظم انجام دهید. ورزش گاه گاه اثرات چندانی در کاهش اثرات استرس روی شما ندارد.

منابع:

  • روانشناسی سلامت (۱۳۹۶)، مولف: ادوارد سارافینو، ترجمه میرزایی و همکاران. نشر رشد.
  • روانشناسی سلامت (۱۳۹۵)، مولف: ام رابین دیماتئو، ترجمه موسوی اصل و همکاران. نشر سه گام.
  • مقدمات روانشناسی سلامت (۱۳۹۰). مولف احمد علی پور، نشر پیام نور.

دکتر لاله سامع/ رئیس کمیته روانشناسی فدراسیون پزشکی ورزشی

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.