پنجشنبه ۲۴ آبان ۱۳۹۷ - ۰۹:۲۵

مهارتهای توجه

مهارت توجه

در کار مربیگری تا چه حد به توجه،توجه دارید؟در هنگام آموزش مهارتها ،آیاوسعت توجه ورزشکاران خود را در نظر می گیرید؟آیا به آنها آموزش می دهید که قبل از مسابقه ،هنگام مسابقه و یا بعد از مسابقه به چه چیز توجه کنند آیا خطاهای ذهنی را به عنوان خطاهای توجه می شناسید؟و شما چگونه در برابر مشکلات توجه به ورزشکاران خود کمک می کنید. 
فقط از آنها می خواهید،توجه کنند؟ این عمل ممکن است کمک اندکی برای آنها باشد،ولی تنها و تنها تقاضای توجه کردن از سوی شمانادیده گرفتن مسئولیت های مربیگری است. فرض بر این است که ورزشکاران می دانند که چگونه توجه کنند ولی آن را انجام نمی دهند این فرض غلطی است. 
دانستن اینکه به چه چیز توجه شود،چگونه بنابر نیاز از یک مساله به مساله دیگر معطوف گردد و دانستن چگونگی شدت بخشیدن به میزان توجه یا تمرکز یک فرد ،مهارتهای اساسی برای انجام و اجرای مطلوب است این مهارتها را می توان به ورزشکاران آموخت و مسئولیت انجام آن با شماست. در هنگام مربیگری می توانید به ورزشکاران خود کمک کنید که با استفاده از اصول مناسب توجه،بهتر توجه کنند. 
«اهمیت توجه»
مهارتهای توجه یکی از مهارتهای روانی برای اجرای موفقیت آمیز مهارتها و لذت بردن از بازی است. 
اجرای عالی مهارتها،زمانی میسر می شود که ورزشکار در حوزه نیروی مطلوب قرار داشته باشد و توجه اوکاملا به طرف فرایند اجرای مطلوب مهارت معطوف گردد و نه چیز دیگر. 
هنگامی که توجه به شدت به فعالیت دوخته می شود و نیروی روانی هم در سطح بالایی است ورزشکاران گاهی گزارش داده اند که حالت های آگاهانه ای از هوشیاری دارند در این هنگام به نظر می رسد زمان آهسته حرکت می کند و یا ایستاده است،حرکات به صورت آهسته بروز می کند و ورزشکار احساس می کند توانایی مطلقی دارد هنگامی که این شدت توجه با تمرکز به صورت اختیاری باشد یک منبع لذت است حرکات روان انجام می شوندو می توانند به دو صورت بروز کنند.
حالتی که بیشتر رایج است ،زمانی است که یک وظیفه خاص نیاز به توجه ورزشکار دارد ،نظیر ورزشهایی که درصد بالایی از ریسک را دارا هستند، در اینجا به نظر می رسد که ذهن خود می داند اگر اشتباه کند ممکن است آن اشتباه بسیار مهلک باشد،حالت دوم زمانی است که ورزشکاران فرایند توجه را به خوبی کنترل می کنندبه طوری که قادر خواهند بود نیروی روانی خود را کاملا در جهت اجرای وظیفه یا مهارت هدایت کنند با توجه به اینکه بیشتر ورزشکاران مهارتهای خود را به شکل فعال تا سطح بالا توسعه نمی دهند ،آنها به ندرت حالت اجرای مهارت را به صورت روان و سلیس انجام‌ می دهند و نمی توانند خود را به آن حالت روانی اجرای مهارتها هدایت کنند.  در عوض حالت روان در اجرای مهارت زمانی به وجود می آید که انجام وظیفه نیازمند توجه ورزشکار است نظیر سنگ نوردی ، فرود آمدن از ارتفاع به پایین به وسیله اسکی،مسابقات اتومبیلرانی ،پرواز کردن توسط وسایل غیر موتوری در هوا و سایر ورزشها با ریسک بالا ولی ورزشهای دیگری هم‌وجود دارند که جذابند در نتیجه ورزشکاران زمانی که به آنها مشغول هستند باید حالت روان را در اجرای مهارتها تجربه کنند و چنین می کنند. 
«تعریف توجه»
توجه فرایندی است که آگاهی مارا هدایت می کند تا اطلاعات در دسترس حواس قرار گیرند ما از طریق حواس اطلاعات را از محیط دریافت می کنیم در هر لحظه حواس با تحریکات محیط بمباران می شوند هنگامی که شما اشیا یا وقایع عینی را درک می کنید می باید تصمیم بگیرید که آیا گاهی خود را نسبت به آنها ادامه دهید یا اینکه آن را قطع .فرایند این تصمیم گیری به توجه شما نسبت به چیزی که آن را درک می کنید نیاز دارد بنابراین توجه یک فرایند شناختی است. که به وسیله آن خود آگاهی خود نسبت به محرکات کشف شده به وسیله حواس را هدایت. و حفظ می کند، حواس شما به طور دائم در معرض محرکات بی شمار محیطی است ولی اگر به آنها توجه نکنید ،آنها را درک‌نخواهید کرد چیزی را که شما تجربه می کنید کاملا محدود می شود به چیزی که شما به آن توجه دارید.
«علاقه های ورزشکاران»
توجه شما،علاقه شما را دنبال می کند.
«به عبارت دیگر توجه به تبع علاقه ایجاد می شود».  به عنوان یک مربی می توانید بوسیله به کار بردن این اصول توجه ورزشکاران خود را جلب کنید. هنگامی که به ورزشکاران خود آموزش می دهید همیشه توضیح‌ دهید  «چرا» و«چگونه» کاری را انجام دهند چرایی انجام یک مهارت خاص ،باعث می شود آنها بدانند این مهارت در کل بازی در کجا به کار می آید و چگونه به نفع آنها تمام می شود ،به آنها توضیح دهید چرا آنها باید به تمرینات خاص آمادگی جسمانی را انجام دهند به انها بگویید چرا یک راهبرد خاص باید به کار گرفته شود و برای آنها توضیح دهید چرا افزایش علاقه سبب افزایش توجه می گردد. البته علاقه ورزشکار به ورزش خاص سبب میگردد او به ان ورزش بپردازد. اگر شما به ورزشکاران اجازه دهید مهارتهایی را که دوست دارند تمرین کنند می توانید توجه آنعا را در تمرینات بیشتر کنید این حالت به آنها احساس مسئولیت و کنترل می دهد و همانگونه که می دانند باعث افزایش انگیزه آنها نیز می گردد. افزایش انگیزه توجه آنها را به سوی منبع انگیزش یعنی تمرین هدایت می کند. 
«ابعاد توجه»
هر ورزشی نشانه های خاصی دارد که باید به آنها توجه کرد ولی تمام ورزشها برای تجزیه و تحلیل مورد نیاز در امر توجه مشتقات مشترکی دارند. رابرت نیدفر  ۱۹۷۶ دو بعد بسیار مفید برای کمک به شمارورزشکاران در درک نیازهای مربوط به توجه در ورزش را معرفی می کند یکی از این ابعاد وسعت توجه است اینکه آیا جهت توجه به شکل محدود است یا گسترده و دیگری جهت توجه است اینکه آیا جهت توجه به محیط خارجی است و یا اینکه درونی است و به خود فرد باز می گردد بعد وسعت به تعداد محرکهایی که ورزشکار باید به آنها توجه کند ارتباط دارد برای بعضی مهارتهای ورزشی خاص تمرکز گسترده مناسب است مانند زمانی که توپ پخش کن فوتبال آمریکایی دفاع تیم مقابل را تشخیص می دهد و در همان حال دریافت کننده توپ را جستجو می کند یا یک بازیکن بسکتبال سعی دارد به فرد نفوذی زیر حلقه پاس دهد تمرکز محدود بهتر است در ضربه زدن به توپ بیسبال ، توپ گلف یا توپ تنیس به کار گرفته شود.
بعد جهت به سوی درون افکار و احساسات ورزشکار متمرکز می شود یا به سمت خارج و به وقایع اتفاقیه محیطی متمرکز می گردد. همانگونه که می دانید بعضی اوقات برای تجزیه و تحلیل انچه که اتفاق می افتد باید توجه را به درون معطوف کرد نظیر برنامه تاکتیکی و توجه به واکنشهای بدنی آگاهی نیز نیاز نسبت که به این چیز ها توجه شود. 
برای تجزیه و تحلیل نوع توجه مورد نیاز یک مهارت یا فعالیت در ورزش شما باید هر دو بعد توجه را با هم در نظر بگیرید. 
-هنگامی که محیط مملو از حالت عدم اطمینان است ، به خصوص اگر این حالت خود ارزشی آنها را تهدید کند،باعث فشار روانی می گردد و تمایل بازیکنان به حواس پرتی را افزایش می دهد. 
یک تذکر ویژه : ورزشکارانی که نسبت به اهداف و خود -ارزشی خود اطمینان ندارند به نحو خاصی به حواس پرتی آسیب پذیرند. 


منبع : روانشناسی ورزشی راهنمای مربیان نوشته دکتر رینر مارتنز ترجمه : دکتر محمد خبیری چاپ چهارم 

گردآورنده:فرهاد مومنی-مسئول کمیته روانشناسی هیات پزشکی ورزشی استان لرستان

ارسال نظر

شما در حال ارسال پاسخ به نظر « » می‌باشید.