این روزها که همه نگران ابتلا به بیماری کووید-١٩هستیم سعی میکنیم به هرنحو ایمنی بدن خود را بالا ببریم و اغلب فکرمان  به سمت مکمل های غذایی می رود. اما آیا مکمل خاصی هست که بتواند ما را از ابتلا به این بیماری مصون نگه دارد؟

تا کنون هیچ دارو یا مکمل خاصی که بتواند از ابتلا به این بیماری جلوگیری کند، شناخته نشده است. در واقع دانش ما هنوز نسبت به این ویروس کامل نیست و تمام توصیه ها براساس اطلاعات و تجربیاتی است که از ویروس های مشابه و روند ایمنی در بیماری ها و اصول تغذیه صحیح داریم.

تاکنون همه متوجه شده ایم که این ویروس در شرایط ضعف سیستم ایمنی، می تواند امکان ابتلا و بروز بیماری وخیم در ما را  بیشتر کند. بنابراین هرچیز که موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود، برای ما خطرناک به حساب می آید.

مهمترین نکته در خصوص تغذیه، رعایت یک رژیم غذایی سالم ومتعادل شامل انواع درشت مغذی ها و ریز مغذی هاست. بنابراین در این ایام باید از رژیم های سخت و سنگین بویژه رژیم هایی که همراه با حذف یکی از انواع درشت مغذی ها(مثلا رژیم کتوژنیک یا اتکینز)همراه است  اجتناب کرد. همچنین باید در طول روز آب کافی نوشید.

در بشقاب غذایی خود باید سهم قابل توجهی را به سبزیجات تازه که به خوبی شستشو و ضدعفونی شده اند و حتی الامکان بخارپز شده اند، اختصاص دهید و ازمصرف غذاهای چرب و سنگین اجتناب کنید.

 تا وقتی گرسنه نشدید به سمت غذا نروید و از ریزه خواری بپرهیزید. 

مصرف شیرینی جات را تا حدامکان کاهش دهید زیرا بالا رفتن قندخون ممکن است سیستم ایمنی بدن را تضعیف کند. همچنین ازمصرف نوشیدنی هایی مانند نوشابه ونوشیدنی های انرژی زا که به یکباره قندخون رو افزایش می دهند، اجتناب کنید.

ورزشکارانی که در دوره کات هستند باید توجه کنند که این شرایط ایمنی بدنشان را تضعیف می کند و فعلا باید از رژیم های سخت دوری کنند.

 اگر از مکمل های بدنسازی استفاده می کنید، حتما در این دوره برای ادامه مصرف باید با پزشک متخصص یا کارشناس تغذیه مشورت کنید.

 همچنین ورزشکارانی که از مکمل های پروتئینی به میزان زیاد استفاده می کنند، با توجه به کاهش شدت و حجم تمرینات در این دوره و لزوم دریافت میزان متناسب درشت مغذی ها که در مصرف بیش از اندازه پروتئینها تحت تاثیر قرار می گیرد، لازم است میزان مصرفی را تدریجا و تحت نظر متخصص کاهش دهند تا در عین حال دچار عوارض حذف ناگهانی مکمل نشوند.

ورزشکارانی که از مکمل های آنابولیک ارگوژنیک و داروهای ممنوعه مثل استروییدی استروئیدها استفاده می کنند، باتوجه به سرکوب سیستم ایمنی می بایست نسبت به قطع این مکمل ها بصورت تدریجی تحت نظر متخصص جهت کاهش عوارض جانبی توجه داشته باشند.

اماپاسخ به چند پرسش رایج:

•    آیا دوز بالای ویتامین سی از ابتلا به بیماری کووید-١٩جلوگیری می کند؟

تاکنون مطالعه ای این فرضیه را ثابت نکرده است. ویتامین C جزو ویتامین های محلول در آب است که درتقویت سیستم ایمنی تاثیر دارد اما نیاز به مصرف دوز بالا نیست و مصرف میوه ها وسبزیجات تازه کافی است.

•    آیا مصرف زینک نقش پیشگیری کننده دارد؟

زینک(روی) هم جزو مواد معدنی است که کمبود آن موجب کاهش عملکرد سیستم ایمنی می شود و در صورت کمبود، باید نیاز فرد تحت نظر متخصص تامین شود. اما در شرایطی که فرد کمبود ندارد،  اما اینکه مصرف مکمل از ابتلا جلوگیری کند یا  مضر  باشد، مشخص نیست. بنابراین بهترین توصیه مصرف مناسب و کافی مواد طبیعی مثل گوشت، سبزیجات، مغزها، دانه ها و غلات است که دارای روی هستند وعلاوه برتامین درشت مغذی ها به تامین ریزمغذی هاهم کمک میکنند.

•    آیا نیاز به استفاده از ویتامین دی در شرایط شیوع کرونا وجود دارد؟

کمبود ویتامین دی موجب ضعف سیستم ایمنی می شود.اما مصرف بیش از حد این ویتامین نه تنها کمکی به سیستم ایمنی نمی کند بلکه می تواند موجب مسمومیت هم بشود. بنابراین بهتر است قبل از مصرف هر مکمل با پزشک مشورت کنید.

•    آیا مکمل سلنیوم در پیشگیری یا درمان بیماری کووید-١٩ موثر است؟

سلنیوم جزو عناصر معدنی کمیاب در بدن است که نقش آنتی اکسیدانی و کمک به عملکرد بهتر ارگان های داخلی از جمله قلب،مغز، تیرویید و در مجموع ارتقا سیستم ایمنی دارد.

اما تاکنون توصیه ای در رابطه با مصرف این مکمل در کووید-١٩، مازاد بر دریافت طبیعی آن از منابع غذایی از جمله گوشت، غذاهای دریایی، نان و غلات، وجود ندارد.

بخاطر داشته باشید این شرایط برای افرادی است که بیماری زمینه ای ندارند.  درشرایطی که فرد دارای بیماری زمینه ای مثل دیابت یا پرفشاری خون  بوده و تحت درمان با داروی خاصی است، باید از پزشک متخصص در مورد نیاز به مصرف مکمل مشورت بگیرد.

دکتر فائزه ملک لو/ متخصص پزشکی ورزشی عضو کمیته درمان فدراسیون پزشکی ورزشی