عصب سیاتیک به عنوان بلندترین عصب بدن انسان از پنج انشعاب عصبی در قسمت انتهایی کمر تشکیل می‌شود. این عصب با عبور از باسن به قسمت‌های انتهایی بدن و پاها عصب‌دهی می‌کند. با تحت فشار قرار گرفتن عصب سیاتیک، عصب ملتهب شده و علائمی همچون درد، بی‌حسی، گزگز، سوزش و ضعف بروز می‌کند. درد سیاتیک که از قسمت پایینی کمر آغاز شده و به باسن و پا نیز سرایت می‌کند از آزاردهنده‌ترین دردها است. این درد ممکن است در یک یا هر دو پا احساس شود، اما معمولا در یک سمت بدن بروز پیدا می‌کند. علائم و میزان درد بسته به علت بروز سیاتیک و شدت آن متفاوت است.

درد سیاتیک چه حسی دارد؟

افراد درد سیاتیک را با توجه به علت آن به گونه‌های مختلفی تجربه و توصیف می‌کنند. برخی از افراد درد را به صورت یک درد تیز، که تیر می‌کشد یا تکانه‌های درد توصیف می‌کنند. دیگران این درد را به “سوزش”، “سوزن سوزن شدن” یا “احساس فرو رفتن خنجر” تعبیر می‌کنند.

روش‌های درمان سیاتیک

از روشهای درمان سیاتیک می توان به استفاده از یخ و یا کیسه آب گرم،فیزیوتراپی،مصرف دارو،ماساژدرمانی،تزریق دارو ،جراحی و حرکت درمانی ورزشی اشاره کرد که تمرینات ورزشی از حرکات متنوعی تشکیل شده اند که در زیر به چند مورد آنها اشاره می شود:

1-ورزش کشش همسترینگ ایستاده برای سیاتیک پای چپ و راست

این حالت به‌عنوان ورزش سیاتیک پای راست و چپ در نظر گرفته می‌شود. در حالت ایستاده یک پا را به‌سمت یک پله بلند کنید و تا می‌توانید آن را صاف و انگشتان را به سمت بالا نگه دارید. در این حالت با کمر صاف به جلو خم شوید و سپس نفس‌های عمیق بکشید. این حالت را به‌مدت ۲۰ تا ۳۰ ثانیه حفظ کنید. این ورزش برای هر پا دو تا سه بار تکرار شود.

2- کشش زانو تا سمت مخالف شانه

به پشت بخوابید و پاهایتان را دراز کنید. یکی از پاها را خم کرده و دستانتان را دور زانوی همان پا قفل کنید. اکنون زانو را تا جایی که می‌توانید و احساس درد ندارید به سمت مخالف شانه بکشید (اگر با پای راست امتحان می‌کنید به سمت شانه چپ).

3-کشش کمر در حالت نشسته

روی یک صندلی بنشینید و پایی که در آن احساس درد می‌کنید را روی زانوی پای مقابل قرار دهید. کمر را در حالت صاف قرار داده و تا جایی که احساس درد نمی‌کنید، قفسه سینه را به سمت جلو خم کنید.

4-ورزش پل زدن

حرکت پل یکی از بهترین حرکت‌های ورزشی است. این ورزش برای افرادی که استقامت عضلانی مناسب را برای راه رفتن و ایستادن ندارند و معمولاً به‌علت سکته‌ی مغزی به آن دچار شده‌اند، بسیار مفید است. این افراد می‌توانند در صورت انجام آن، توانایی لازم را در جهت ایستادن و استقامت در آن به‌دست آورند. برای انجام این ورزش کافی است در حالی‌که به پشت روی زمین دراز کشیده‌اید، زانوها را خم کنید. بازوها را در کنار خود قرار دهید و پاها را به اندازه‌ی عرض شانه باز کنید. سپس پاشنه‌ی پا را به زمین فشار داده و باسن را بلند کنید. در این حالت باید بدن شما از زانو تا شانه در یک راستا قرار گیرد. این موقعیت را برای چند ثانیه حفظ کنید و سپس به آرامی باسن را به زمین برسانید. این کار را ۲ تا ۳ بار و هر بار ۱۰ مرتبه تکرار کنید.

علی شعبانی فرد /مسئول حرکات اصلاحی هیات پزشکی ورزشی استان خوزستان