مریم موسوی۱، دکتر فرشاد غزالیان*۲

۱. دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی،

۲. دانشیار، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی (نویسنده مسئول)،    

چکیده:

مقدمه

سارکوپنی یا کم شدن توده عضلانی، پدیده ای است که با افزایش سن به صورت شایعی بروز کرده و به کاهش ناخواسته حجم عضلات اسکلتی و در نتیجه قدرت بدنی، منجر میشود . همان طور که از تعریف آن بر می آید، این پدیده با کاهش قدرت عضلانی همراه است بنابراین می تواند نقش عمده ای در ناتوانی و عدم تعادل سالمندان داشته باشد .

بهبود تعادل در زندگی روزمره سالمندان به ‌ویژه در کاهش خطر افتادن آن‌ها نقش مهمی ایفا می کند. با وجود گزارش مزایای اجرای تمرینات در خشکی، انجام این نوع تمرینات برای بسیاری از افراد سالمند به ویژه در افراد با درد مفاصل و ناتوانی های حرکتی یا دارای محدودیت های فیزیولوژیکی و آناتومیکی مناسب نیست. برخی محققان تمرین در آب را به دلیل خواص فیزیکی آب مانند شناوری و فشار هیدرواستاتیک به عنوان یکی از روشهای جایگزین مناسب دانسته که به سالمندان امکان می دهد تا در محیطی ایمن و بدون درد تمرین یا فعالیت بدنی را انجام دهند . آب محیطی فراهم می آورد که در آن حرکات اولیه میتوانند در یک محیط حمایتی انجام گیرند. حرکت آهسته در داخل آب زمان بیشتری را برای کنترل حرکت فراهم آورده و به فرد اجازه میدهد تا خطاهای متعدد حرکتی را بدون عواقب شدید تجربه نماید. این مزیت در اندام تحتانی که در آن تعادل و حس عمقی دچار اختلال شده اند مفید میباشد. کاتچین موجود در شکلات تلخ شامل ایزومرهای گوناگونی است و ایزومری که طبق ادعاهای جدید احتمالاً می تواند بر افزایش غلظت فولیستاتین و نیز کاهش غلظت میوستاتین تأثیر مثبت گذارد.  از این‌ رو هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر هشت هفته تمرین مقاومتی درآب به ‌همراه مکمل‌یاری شکلات تلخ بر تعادل سالمندان بود.

روش کار: در این پژوهش ۳۸ زن سالمند با محدوده سنی ۷۳-۶۰ سال، بصورت تصادفی به چهار گروه :

 ۱. تمرین مقاومتی درآب، ۲. تمرین مقاومتی درآب + شکلات تلخ، ۳. شکلات تلخ، ۴. کنترل تقسیم شدند.  

آزمودنی‌های دو گروه: تمرین مقاومتی درآب و تمرین مقاومتی درآب + شکلات تلخ،  به مدت هشت هفته ‌تمرین مقاومتی در آب انجام دادند و در این هشت هفته گروه‌های شکلات تلخ و تمرین مقاومتی در آب + شکلات تلخ ، هرروز سی گرم شکلات تلخ ۸۳%  مصرف کردند وگروه کنترل هیچ‌گونه فعالیت ورزشی و مصرف مکمل نداشتند. برای ارزیابی تعادل قبل و بعد از مداخله از تست لک لک (فلامینگو) استفاده شد.  ارزیابی داده‌ها با استفاده از نرم افزار Excel و SPSS-۲۵ انجام شد. (۰۵/۰P≤  ).

یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کواریانس (ANOVA) نشان داد که بین چهار گروه تفاوت معنی‌داری آماری وجود دارد (۰۰۶/۰=p). بنابراین فرضیه پژوهش تأیید می­گردد.

نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد هشت هفته تمرین مقاومتی درآب به ‌همراه مصرف مکمل شکلات تلخ در گروه تمرین مقاومتی درآب و گروه تمرین مقاومتی در آب به‌ همراه مصرف شکلات تلخ و در گروه مکمل شکلات تلخ باعث بهبود تعادل شد ولی در گروه کنترل تغییر ی در بهبود تعادل دیده نشد.

واژه‌های کلیدی: تمرین مقاومتی درآب، شکلات تلخ، تعادل، سالمندان