فرنوش سرور*

 کارشناس ارشد، گروه آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی، موسسه آموزش عالی شفق، تنکابن، مازندران، ایران

چکیده

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر تمرینات عصبی-عضلانی بر تعادل، حرکت عملکردی، حس عمقی زانو و مچ پا تکواندوکاران دختر ۱۵ تا ۱۸ سال انجام شد.

روش انجام کار: جهت انجام این مطالعه ۳۰ ورزشکار انتخاب شده و به صورت تصادفی در  دو گروه کنترل (تعداد= ۱۵ نفر، سن: ۳۰/۱ ± ۵۳/۱۶ سال، قد: ۰۴/۰ ± ۶۶/۱ متر، وزن: ۲۴/۵ ± ۲۶/۶۲ کیلوگرم، شاخص توده بدنی: ۳۴/۲ ± ۵۳/۲۲ کیلوگرم بر متر مربع، سابقه ورزشی: ۶۷/۰ ± ۲۰/۴ سال) و گروه تجربی (تعداد= ۱۵ نفر، سن: ۰۹/۱ ± ۲۶/۱۶ سال، قد: ۰۴/۰ ± ۶۷/۱ متر، وزن: ۱۱/۷ ± ۳۳/۶۲ کیلوگرم، شاخص توده بدنی: ۶۴/۲ ± ۳۴/۲۲ کیلوگرم بر متر مربع، سابقه ورزشی: ۹۷/۰ ± ۳۳/۴ سال) قرار گرفتند. قبل و پس از تمرین آزمون های مربوط به تعادل ایستا و پویا با تست تعادل لک لک و Y و حرکت عملکردی با آزمون غربالگری حرکت عملکردی (FMS) ارزیابی شد. پس از آن حس عمقی زانو در زاویه های ۴۰ و ۶۰ درجه درجه فلکشن و حس عمقی مچ پا در دو زاویه ۱۰ درجه دورسی فلکشن و ۲۰ درجه پلانتار فلکشن با استفاده از گونیامتر مورد ارزیابی قرار گرفت. پس از پایان ارزیابی های اولیه آزمودنی های گروه تجربی ۶ هفته تمرینات عصبی-عضلانی را انجام دادند و گروه کنترل در این دوره  به فعالیت های ورزشی مربوط به خود پرداختند. از آزمون شاپیروویلک جهت بررسی نرمال بودن داده ها استفاده شد. از آزمون­های پارامتریک T همبسته و تحلیل کوواریانس و نیز آزمون های ناپارامتریک ویلکاکسون و یو من ویتنی برای مقایسه درون گروهی و بین گروهی استفاده شد.

یافته ها: نتایج این مطالعه نشان دهنده اثر معنی دار اعمال برنامه تمرینی بر بهبود تعادل ایستا (۰۰۱/۰=p)، تعادل پویا (۰۰۱/۰=p)، حرکت عملکردی (۰۰۱/۰=p)، حس عمقی زانو (۰۰۱/۰=p) و مچ پا (۰۰۱/۰=p)، بود. همچنین در این متغیرها تفاوت معنی داری بین دو گروه کنترل و تمرینی مشاهده شد (۰۰۱/۰=p).

نتیجه گیری: به صورت کلی نتایج مطالعه حاضر نشان دهنده اثر استفاده از تمرینات عصبی-عضلانی بر بهبود تعادل ایستا و پویا، حرکت عملکردی، حس عمقی زانو و مچ پا ورزشکاران دختر رشته تکواندو بوده است. بر این اساس استفاده از این برنامه تمرینی به مربیان و ورزشکاران این رشته ورزشی جهت کاهش خطر ایجاد آسیب و نیز ارتقاع سطح عملکرد ورزشی پیشنهاد می شود.

کلیدواژه­ها: تمرینات عصبی-عضلانی، تعادل، حرکت عملکردی، حس عمقی، تکواندو