پریسا نصیری۱ ،فاطمه حاجی بابایی۲،۳ ،نوید عابدپور*۱،۲، زهرا احمدی۱،۲

1. گروه فیزولوژی ورزشی، دانشکده علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.
2. گروه فیزیولوژی، مرکز تحقیقات گیاهان دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران.
3. گروه زیست شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرکرد، شهرکرد، ایران.

مقدمه: سالمندی به عنوان کاهش پیشرونده عملکرد بدن همراه با اختلالات مزمن در طول زمان مشخص شده است. از چندین دهه ی پیش، علم پیری با نظارت بر شاخص‌های سالمندی، استراتژی‌های بالقوه را برای بهبود مراقبت‌های بهداشتی و کیفیت زندگی در طول عمر بررسی کرده است. بر اساس شواهد اپیدمیولوژی، ارتباطی بین اختلال عملکرد استخوان و سالمندی وجود دارد که ممکن است بر بقای استئوکلاست  ها و تشکیل استئوبلاست  ها تأثیر بگذارد. سنجد حاوی ویتامین A، ویتامین B، کلسیم فراوان و ویتامین K است که در درمان یا پیشگیری از پوکی استخوان مفید می باشد. تمرینات ورزشی منظم در دراز مدت می تواند به طور قابل توجهی بر عملکرد بدن، متابولیسم و فعالیت هورمون ها تأثیر بگذارد. با این حال تاثیر تمرینات ورزشی با شدت و مدت مختلف، بر روی پوکی استخوان متفاوت می باشد.

مواد و روش‌ها: ۳۰ سر موش ماده به پنج گروه تقسیم شدند: ۱. موش سالمند ، ۲. موش سالمند +عصاره سنجد (µg/kg/day۱۰۰۰)، ۳. موش سالمند +تمرین شنا، ۴. موش سالمند+ سنجد و تمرین شنا، ۵. گروه نرمال. qPCR تغییرات بیان نسبی رونوشت ها را شناسایی کرد.

 یافته‌ها: نشانگرهای استخوانی Opg و Runx۲ با تنظیم مثبت و Osx با تنظیم منفی در موش سالمند در مقایسه با گروه کنترل دچار اختلال شدند. علاوه بر این، مصرف عصاره سنجد و تمرین شنا باعث تنظیم بیان نشانگرها استخوانی Opg، Runx۲، Osx شده است. سنجد و تمرین شنا می توانند این شبکه را در بافت استخوان تعدیل کرده و باعث تنظیم مثبت آن شود. سنجد و تمرین شنا به طور قابل توجهی سطح بیان Opg و Runx۲ و Osx را بهبود داده است.

 نتیجه گیری: سنجد و تمرین شنا می توانند اثر هم افزایی بر بهبود شرایط متابولیکی در بافت استخوان در شرایط سالمندی داشته باشد.

کلمات کلیدی: سالمندی، بیماری های متابولیک استخوان، عصاره سنجد، تمرین شنا.